Amsterdam loopt voorop met urban sports: overal kun je skaten, bootcampen, 3×3 basketballen of freerunnen. Urban sports zijn ook op de Olympische Spelen in opmars. En iedereen doet mee.
door Jaap de Groot
Niet alleen hebben de Olympische Spelen in Tokio in het teken gestaan van corona, ze gelden nu ook als de doorbraak van de urban sports. Met atleten die op straat zijn begonnen en nauwelijks of geen relatie met een bond hebben. Een beeld dat in Amsterdam onder meer te zien is in de Sportheldenbuurt op het Zeeburgereiland. Daar bevindt zich de Urban Sport Zone, met 3.100 vierkante meter de grootste skateboardbaan van Nederland.
Zoals er ook elders in de stad nieuwe urban sportcomplexen komen, ruim honderd 3 x 3 basketbalcourts zijn gerealiseerd, bij de Eye en A’dam Toren een breakdanceplein ligt en ruimte voor dansers op rolschaatsen is gecreëerd.
Het is opvallend hoe adequaat juist de gemeente Amsterdam op deze mondiale ontwikkeling is ingesprongen. Ook is er in de Stopera goed ingeschat dat hier eerder sprake is van een community dan van een klassieke verenigingscultuur. Deze sporters komen niet naar je toe, je moet ze als het ware opzoeken. Met de Urban Sport Zone is daarmee de volgende stap gezet.
Commune
De toenmalige wethouder Eric van der Burg gaf in 2015 een klap op het twee miljoen euro kostende project. Hij herinnert zich: “Nadat een complex in Amsterdam-Noord dicht moest, kwam er uit de urban sportcommunity het voorstel om een accommodatie op het Zeeburgereiland te openen, dat uniek voor Nederland zou zijn en aansloot bij de snel toenemende behoefte aan urban sports onder de inwoners van Amsterdam. Omdat het ontwikkelingsplan een park midden in de woonwijk voorschreef, hebben we de knoop doorgehakt omdat een sportpark ook een park is.”
Het resultaat mag er zijn. Tussen het Steve van Dorpelpad, de Bob Haarmslaan en de Leo Hornstraat is een mooi en indrukwekkend complex herrezen, waar de sfeer veel weg heeft van wat in de hippiejaren van de vorige eeuw als een ‘commune’ werd omschreven. Een gemeenschap waarin iedereen gelijk is en alles met elkaar wordt gedeeld.
Zo zie ik bij één van de banen een jongetje met een step als tweede in de rij staan tussen skateboarders van de nationale selectie. Als hij aan de beurt is, doet hij zijn ding en sluit daarna weer aan in de rij. De toppers blikken of blozen niet en beschouwen het duidelijk als de normaalste zaak van de wereld.
In deze unieke sportzone is voor ieders wat wils. Van peuter tot patser. Naast de banen zijn er banken en picknicktafels voor ouders of hele gezinnen en is er voor de kleintjes een speeltuin. Verder kan er rond het complex koffie, broodjes en drankjes worden gekocht. Kortom, de Urban Sport Zone is eigenlijk één grote comfortzone. Onder het motto: ‘Don’t worry, be happy’. Of zoals Eric van der Burg het stelt: “Ik woon er in de buurt en vind het heerlijk om af en toe een kijkje te nemen. Het is echt de mooiste en leukste skateboardplek van Europa. Dat zeg ik niet, maar Nike, dat vol op de urban sports heeft ingezet en dus weet wat er elders in de wereld te koop is.”
Stuntsteppen
Intussen is de huidige wethouder Simone Kukenheim doorgegaan op de door Van der Burg ingeslagen weg. In 2022 wordt in Zuidoost bij het Kraaiennest een skatepark geopend, komt er in Noord ruimte voor bootcampers, zijn er twee parkoersen voor freerunners gebouwd en is dit jaar in Nieuw-West het House of Urban Sports geopend, een skatepark waar ook ruimte is voor stuntsteppen, bmx, inlineskaten en urban dance.
Daarmee heeft de gemeente een voorsprong genomen op de nationale sportkoepel NOC*NSF, die op de laatste olympische begroting van 28 miljoen euro slechts enkele tonnen voor de urban sports had gereserveerd. Dat kwam ook tot uiting met de kleine Nederlandse afvaardiging van deze nieuwe sporten in Tokio. Alleen vrouwen bij het skateboarden en niemand bij het sportklimmen en golfsurfen. Intussen is het Internationaal Olympisch Comité vastbesloten de huidige koers voort te zetten. Het moet allemaal sneller, spectaculairder en ook goedkoper. Er zijn voor deze sporten geen dure stadions nodig en iedereen kan gratis op straat of op het strand komen kijken. Diverse bonden schakelen daarop, met ondermeer het 3 x 3 basketball en rugby sevens tot gevolg. Een ontwikkeling waardoor de klassieke sporten onder druk komen te staan. Zo wordt de combinatie honkbal/softbal voor de Spelen van 2024 al vervangen door breakdance. Wat NOC*NSF verder onderschat en de gemeente Amsterdam wel goed heeft ingeschat, is het effect van het financiële contrast tussen de klassieke sporten en urban sports. Wie lid van een vereniging wil worden moet contributie betalen, maar wie zich bij een skatepark meldt hoeft alleen een step of skateboard mee te nemen. Dan ‘hoor je er al bij.’
Uit recent onderzoek is dan ook gebleken dat NOC*NSF nog maar 23 procent van het Nederlandse sportlandschap afdekt. Zo dreigt veel ‘ongeregistreerd’ urbantalent verloren te gaan. Want naast al die relaxte urban sporters is er natuurlijk ook een selecte groep met een competitieve instelling. Die momenteel extra getriggerd wordt omdat de Spelen in Tokio hebben aangetoond dat de wisselwerking steeds beter verloopt tussen de olympische wereld en die van de vrije geesten uit de urban sports. Amsterdam heeft daar, veel adequater dan NOC*NSF, prima op geschakeld en heeft inmiddels via Topsport Amsterdam een topsporttalentenprogramma opgezet voor zes tot acht jonge urban sporters.
Urban Sports Week
Verder wordt in het weekeinde van 23 en 24 oktober voor de vierde keer de Urban Sports Week Amsterdam georganiseerd. Een initiatief van de gemeente Amsterdam, Topsport Amsterdam, evenementenorganisatie TIG Sports en urban sportscommunities in de stad. In tegenstelling tot de drie vorige edities wordt de Urban Sports Week Amsterdam dit keer niet op het Museumplein gehouden, maar in de Centrale Markthal, Skatepark Noord en House of Urban Sports. Op het programma staan onder meer inlineskaten, 3 x 3 basketball, freerunning, bmx, skateboarden en voor het eerst futsal. Net als voorgaande jaren worden er meer dan honderdduizend bezoekers verwacht.
Maar wie op 23 en 24 oktober toch lekker in zijn eigen comfortzone wil blijven, rolt gewoon richting Zeeburgereiland, waar het voor iedere urban sporter altijd goed toeven is. En dat zeven dagen in de week en het hele jaar door. Gratis en voor niks.
Info: uswa.nl
