Dennis (22), Eden (21) en Nol (23) maken deel uit van het krakerscollectief Mokum Kraakt. Ze zien kraken als een oplossing tegen de grote woningnood in Amsterdam. Ook willen ze plekken creëren waar al dan niet jonge mensen samen kunnen komen om te discussiëren, films te zien, workshops te volgen en een betaalbaar biertje te drinken aan de bar. “We willen een andere vorm van leven laten zien, die niet alleen gebaseerd is op commercie, uiterlijk en winst maken”, zegt Nol.
Eden: “We willen geluid maken, herrie. Niet alleen de monocultuur van toeristen en expats. Daar komt ook de naam Mokum Kraakt vandaan. We willen dansen!”
“Precies!”, zegt Nol. “Mokum Kraakt is een samensmelting van de groepen Kinderen van Mokum, Hotel Mokum en nog een andere kraakclub. Eden: “We zijn met zo’n dertig tot veertig mensen en tussen de twintig jaar en begin dertig. Er zijn studenten bij, maar we zijn allemaal best verschillend.” Dennis: “Ik studeer niet. Ik ben kok en werk bij een restaurant.”
Bellen
Op 10 maart was het zover. Het was de dag van een ‘stille kraak’ van een winkelpand met kelder in de Kinkerstraat. Over hoe dat precies in zijn werk is gegaan, willen ze liever niet zoveel kwijt.
Nol: “Maar aan een kraak gaat veel onderzoek vooraf. Dat is belangrijk. Wij wisten dat dit pand al twee à drie jaar leeg stond.”
Eden: “Je kunt niet zo lang panden laten leeg staan en daartegen geen actie ondernemen. Alleen al in Amsterdam staat vijf à tien procent van de panden leeg!”
Nol: “Als je eenmaal woonruimte hebt gekraakt, is het de bedoeling dat je huisvrede gaat realiseren. Dat doe je door er 72 uur te verblijven. Vroeger kwam de politie dan langs om te kijken of er een bed, tafel en stoel stond. Dat was toen de definitie van wonen.”
Eden: “Tegenwoordig geldt die regel niet meer. Wij hebben drie dagen later de politie gebeld. Hoe dat gaat? Nou, gewoon bellen en zeggen: ‘Dag politie, wij hebben een pand gekraakt! Willen jullie even komen kijken? Ze waren aardig en deden normaal.”
Nol: “Nou, dat is niet altijd zo hoor, zeker niet sinds de Kraakwet in oktober 2010 is gewijzigd. In september werd tijdens het Woonprotest een kraakpand door de politie ontruimd. Dat ging er heftig aan toe. Ik stond ernaast en kon nog net de andere kant op vluchten. Ze begonnen direct te beuken.” Eden: “De politie draagt sinds kort tasers, stroomstootwapens. De politie stond niet open voor een gesprek en je kunt je nauwelijks verweren. Ik was echt verbaasd en werd er angstig van. Ik hoef niet te zien hoe vrienden in elkaar worden geslagen.”
Buurtsoep
De benedenetage aan de Kinkerstraat is vrij klein, maar heeft nog een achterkamer en een kelder. Op de grond liggen dikke matrassen. Het is het voormalige winkelpand van een stomerij. Een meer dan manshoge spiegel en buitenproportioneel grote wasmachine, die helaas niet werkt, herinneren daar nog aan. Voor de rest ziet het er best knus en leefbaar uit. Er is water, limonade en vruchtensap. En bier, maar daarvoor is het nog te vroeg.
Eden: “Op 13 maart hebben we ons pand onthuld. Dat wilden we symbolisch in het weekend voor de gemeenteraadsverkiezingen doen. We hebben ook steun gezocht bij de gemeentepolitiek en de media.”
Nol: “We hebben aandacht van politieke partijen gekregen. Bij1 is bij ons langs geweest en steunt ons erg. GroenLinks support ons ook wel en zou langskomen, maar heeft dat uiteindelijk niet gedaan.”
Maar niet iedereen was positief. Eden: “De volgende ochtend kwam Slijptol (echte naam Mark Baanders, JV) van PowNed hier ’s ochtends om een uurtje of tien hard op de deur bonken en ‘wakker worden, wakker worden!’ roepen. Wij natuurlijk niet opendoen.” Nol: “Zulke mensen praten over kraken als een soort van afpakken, maar nooit over leegstand, dat al sinds de jaren tachtig illegaal is. Kraken wordt al sinds de jaren tachtig gecriminaliseerd, en het wordt alleen maar erger!”
Dennis: “In onze straat werd Claire Martens, fractievoorzitter van VVD Amsterdam geïnterviewd. Die zei: ‘Ik rijd in een gouden Opel Corsa uit 2009, maar ik rijd ook liever in een Porsche’. Ze zei dat wat wij deden diefstal was en wij er gewoon uit moesten. Kijk maar op YouTube: ze heeft dat echt gezegd!”
Dennis en een aantal andere krakers wonen in de voormalige wasserette. “We proberen wat terug te doen voor de mensen hier. Elke maandagavond is er Buurtsoep. Dan gaan we naar de Ten Catemarkt en vragen de kooplui of ze groente over hebben die ze niet meer kunnen verkopen. Die nemen we mee en daar maken we soep van. De laatste keer hebben we tafels op straat gezet en aan de mensen gevraagd: ‘Eten jullie mee?’ ”
Nol: “Mijn vader heeft vroeger alles gekraakt wat los en vast zit. Zelfs boten: toen kon je nog gewoon een boot aanmeren!” Eden: “Mijn vader heeft ook in Amsterdam gewoond, aan de Overtoom voor tweehonderd gulden per maand. Dat was in de jaren tachtig. Als ik dat hoor denk ik: ‘Gást, er is in een kleine veertig jaar zoveel veranderd!
Kraakagenda:
Elke maandagavond rond 19:00 uur Buurtsoep van Mokum Kraakt, Kinkerstraat 304.
Elke donderdagavond, 19:00- 20:30 (op afspraak): Studentenkraakspreekuur. Vrankrijk, Spuistraat 216. Contact : studenten@squat.net
Zie ook: studentenkraakspreekuur.wordpress.com
Insta: mokumkraakt Info & tips: radar.squat.net/en/events/city/Amsterdam
Tips:
• Bereid je voor je gaat kraken gedegen voor; onderzoek hoe lang een pand onbewoond is geweest
• Na de kraak van een pand heb je 72 uur om huisvrede te realiseren. Daarmee bouw je woonrecht op. Bel na die 72 uur de politie
• Onthul je kraakactie via (sociale) media
• Maak foto’s om te bewijzen dat je het pand bewoont
• Leg contact met buurtgenoten en doe iets voor hen terug
Foto: George Maas/Fotonova