Weggeefwinkel Beemsterstraat in Amsterdam-Noord van Monique Egberts en haar team werd door de jury van de Omarmprijs 2019 uitgeroepen tot ‘meest inspirerende initiatief in de strijd tegen armoede in de stad’.
Alleen twee keukenstoelen zijn nog vrij om op te zitten in de weggeefwinkel. De zaak zit tot de nok vol. “Er kwam net iemand wat spullen brengen, ik had geen idee dat het zoveel zou zijn”, lacht Egberts. De net gearriveerde dozen staan opgestapeld voor stellingkasten vol grote plastic boxen met huisraad en speelgoed. De rekken met kleding zijn noodgedwongen wat naar achter geschoven. Voor de andere aanwezige, Zoé Schellekens, rest een plekje leunend tegen het keukenblok. “Het wordt echt te klein hier.”
Egberts is nog aan het nagenieten van alle aandacht voor haar initiatief. Samen met haar moeder Ineke Egberts, Saskia van Dijk en Chantal Lan, wist ze een kleine subsidie te regelen. Zo begon de eerste weggeefwinkel in Nieuwendam. Kristine Hana sloot zich al snel bij het groepje aan. “Mensen brengen spullen die nog in goede staat zijn naar de winkel en mensen die dat kunnen gebruiken nemen het weer mee.” Strenge regels vindt ze niet nodig. “Mensen mogen meenemen wat in hun tas past. Ik controleer niet of ze een stadspas hebben. Ik ga er vanuit dat als je hier tussen de rekken komt zoeken, je de spullen nodig hebt.”
In de kleine ruimte is alleen plek voor dingen die in een boodschappentas passen: kleding, speelgoed, keukengerei. Ze kan niet alles bewaren, vertelt Egberts. “Boeken lopen niet zo goed in deze buurt, dus die geef ik meestal aan de school hierachter.” Ze wijst naar de IJdoornschool. “Of ik doe ze in zo’n gratis boekenkastje.” Kleren zijn populair en voor de kleding die minder loopt heeft ze ook een oplossing. “Die doen we in dozen voor Lesbos, voor oorlogsvluchtelingen die in Griekenland zijn aangekomen.”
Wat gaat het snelste weg? ”Kookgerei. Dat vertelde ik laatst aan een verslaggever van Het Parool. Toen stond er de volgende dag gelijk een stapeltje pannen voor de deur. Nou, die waren inderdaad zo weg. Maar…”, zo wil ze er nog wel aan toevoegen, “het gebeurt gelukkig niet veel dat mensen iets voor de deur zetten want anders krijgen we ruzie met de buren.”
De winkel is twee keer per week open. “We hebben maar vier vrijwilligers. Zodra we er meer hebben, gaan we vaker open. Dus als iemand dit verhaal leest en willen helpen, meld je aan! Het kost je maar twee uur per week.”
Egberts deed ervaring op in de weggeefwinkel in buurtcentrum de Driehoek, in haar eigen wijk het Blauwe Zand. “Ik heb jaren thuis gezeten met de ziekte van Lyme. Het werken bij de Driehoek was mijn opstapje om terug te keren naar de maatschappij.” Ze vond het gelijk mooi werk. “Heel dankbaar.”
En Zoé Schellekens? “Omdat zij de Facebook-groep Zonder honger naar bed heeft opgericht”, vertelt Egberts. “We maken deel uit van hetzelfde netwerk, we zijn er voor dezelfde mensen. Als ik mooi speelgoed binnenkrijg, zet ik een oproep op de groep van Zoé.”
Op Zonder honger naar bed kunnen mensen in Noord die eten over hebben een oproep plaatsen. “Ook vragen we noodhulp voor gezinnen die één of meer weken geen leefgeld krijgen. Dat gebeurt nogal eens. Dan zamelen we met de hele groep boodschappen in voor zo’n familie”, legt Schellekens uit.
Het tekent Egberts’ manier van werken dat ze gelijk iemand bij het gesprek vraagt. Ze is steeds bezig om haar netwerk voor de winkel en voor de armen in Noord te verbreden. “Ik heb net weer maskers binnengekregen. Die kunnen mooi naar het Halloweenfeest dat Esmeralda Jongmans organiseert voor kinderen uit arme gezinnen. Zij won met haar Florakokjes vorig jaar de Omarmprijs.”
Voor Egberts gaat het om meer dan spullen. “Ik heb nu contact met een jonge meid die al voor de tweede keer zwanger is en nu ook nog een paar maanden dakloos. Ze mag vandaag naar een huis gaan kijken. En als het nodig is, gaan we dat huis aankleden. Ik zag al een wipstoeltje tussen de spullen zitten, dat gaat dus naar haar toe.” De jonge moeder is een van de vele buurtbewoners die tussen wal en schip vallen. “Ze studeerde maar kon door de zorg voor haar jonge kind minder aandacht besteden aan haar studie, waardoor ze niet genoeg studiepunten behaalde. Toen moest ze van school en dus ook uit haar studentenflat. Zo gaat dat tegenwoordig in Nederland.”
Egberts zegt het niet bitter, haar toon is eerder praktisch. En die toon van ‘schouders eronder’ hoor je terug bij alle voorbeelden die ze geeft. “Laatst sprak ik een dakloze man in de Driehoek. Ik vertelde hem over onze winkel en nu komt hij ook eens in de week bij ons. Dan heeft hij weer even schone kleren.”
En die Omarmprijs, toch mooi €5.000,-? “Ik heb onze winkel zelf aangemeld. Vlak voor de prijsuitreiking begon, kwam er nog iemand op me af die vroeg ‘ben je zenuwachtig?’, maar dat was ik helemaal niet want ik verwachtte niets. Toen ons logo ineens op het grote scherm verscheen, flipte mijn collega Saskia naast me helemaal. Ik was alleen stomverbaasd. Alle aandacht voor de winkel en ook dat geld is geweldig natuurlijk. Misschien kunnen we daarmee een grotere ruimte huren. Er kwam al iemand van de gemeente naar me toe, die vond dat er meer weggeefwinkels zouden moeten komen. Dus ik heb goede hoop.”
Weggeefwinkel Beemsterstraat is te vinden op de Beemsterstraat 524 en is geopend op dinsdag van 10-12 uur en op vrijdag van 9-11 uur. Contact opnemen kan via Facebook: facebook.com/WeggeefwinkelBeemsterstraat/
Ook Zonder Honger Naar Bed is te vinden op Facebook: facebook.com/groups/ZonderhongernaarbedAmsterdamNoord/
[…] De openingstijden van de weggeefwinkel zijn afhankelijk van wanneer de vrijwilligers kunnen. Op dit moment zijn ze open op dinsdagochtend en -middag en vrijdagochtend. Andere tijden zijn mogelijk! Ze werken in ‘shifts’ van 2 uur. Heb je 2 uren per week de tijd, voor een korte of langere periode? Kom eens kijken in de Weggeefwinkel Beemsterstraat, winnaar van de Amsterdamse Omarmprijs 2019. […]