Het kabinet had veel eerder maatregelen had moeten nemen om te zorgen dat de koopkracht niet verder daalt, meent De Vereniging van Nederlandse Gemeenten.
Dat zie Peter Heykoop tegen tv-programma Een Vandaag. Heijkoop is wethouder Sociale Zaken in Dordrecht, maar óók voorzitter van de VNG-commissie sociale zaken. ‘Al in februari trokken we aan de bel over de middeninkomens. En nu is het 1 over 12.’
Heykoop vindt het teleurstellend dat de politieke partijen, die het kabinet steunen, pas half augustus bij elkaar kwamen om te praten over urgente problemen als de koopkracht. Het kabinet lijkt volgens hem de urgentie om koopkrachtdaling te voorkomen niet ècht te voelen. Waarschijnlijk dacht het kabinet dat het zo’n vaart niet zou lopen en staat het véél te ver van de werkelijkheid af.
Als wethouder Sociale Zaken ziet Heykoop niet alleen de lage inkomens, maar ook steeds meer middeninkomens in de problemen komen met hun energiecontract èn de prijzen in de supermarkt. Het kabinet is verplicht is er voor te zorgen dat alle Nederlanders ‘bestaanszekerheid’ hebben, vindt hij. Het is ‘om je voor te schamen’ dat het kabinet het recht daarop, dat zelfs in de grondwet zou zijn verankerd, niet kan waarmaken. Het kabinet moet, wat hem betreft, dan ook snel met een plan komen.
‘Bedrijven moeten meebetalen’
Inmiddels heeft ook de oppositie van zich laten horen. SP-Kamerlid Renske Leijten vindt dat bedrijven mee moeten betalen om de economische klappen op te vangen. Ze denkt dan vooral aan energiebedrijven en brandstofbedrijven, die profiteren van de gestegen energieprijzen. Bedrijven als BP en Shell maken door de hoge prijzen voor energie en brandstof veel winst en zouden naar haar mening mee moeten betalen om de koopkracht te repareren. ‘Overheid en energiebedrijven krijgen miljarden binnen, maar de consument merkt hier niks van.’
De automatische prijscompensatie moet weer terugkomen, aldus vakbond FNV. Dat betekent dat de lonen even hard stijgen als de prijzen. Hierdoor zouden minder mensen in armoede belanden.
In jaren van lage inflatie zouden de lonen dan nauwelijks of zelfs helemaal niet hoeven te stijgen. Tegen Een vandaag zei vakbondsman Niek Stam het onacceptabel te vinden dat een Nederlandse werknemer door de inflatie een stuk minder verdient, ‘terwijl hij of zij niet minder werkt. Dat is sociaal oneerlijk en ook slecht voor de economie.’
Een aantal economen vindt dat overigens geen goed idee. ING-econoom Bert Colijn vreest dat prijzen en lonen elkaar dan omhoog blijven stuwen, met een loonprijsspiraal tot gevolg. Dat kan weer tot een flinke recessie lijden, waarbij veel mensen hun baan kunnen verliezen.’ Colijn vindt overigens wel dat de lonen omhoog moeten.