Over het betaalbaar houden van pensioenen wordt veel geschreven. Het gaat dan vooral over mensen die al deelnemen aan een pensioenfonds. Neem de Volkskrant van 12 augustus jl. De krant constateert dat er drie elementen zijn die langer doorwerken noodzakelijk maken. ‘Een werknemer die eerder stopt legt minder geld in pensioenspaarpot, put tijdens pensioen langer uit pot en loopt beleggingsrendement mis.’
Allemaal waar. Maar bovenstaande drie elementen vallen weg, als je bekijkt hoeveel mensen er werk hebben, maar niet deelnemen aan een pensioenfonds. Het aantal werkenden staat op recordhoogte. Nog nooit hebben zoveel mensen werk gehad. Maar tegelijkertijd zien we dat een recordaantal mensen niet aangesloten zijn bij een pensioenfonds. Ze hebben geen vast werk en zijn niet in loondienst en dragen dus geen pensioenpremie af, maar hebben een nuluren- of flexcontract of werken als zzp‘er.
Het probleem is niet dat er ouderen bijkomen, maar dat van dat recordaantal werkenden een recordaantal niet aangesloten is bij een pensioenfonds. Het probleem is niet dat ouderen zogenaamd de potten leegeten, maar dat een recordaantal mensen niks meer stort in die potten.
Het is ook niet toevallig steeds dezelfde pensioenfondsen onder water staan. Het ABP voor ambtenaren, Zorg en Welzijn voor verplegend personeel en de metaalpensioenfondsen PME en PMT. Salarissen in (semi)publieke sectoren en dus pensioenafdrachten, staan al jaren onder druk. In de metaal, vanouds een sector die internationaal moet concurreren, zijn de lonen ook niet denderend.
Bij ambtenaren en verplegend personeel heeft de overheid qua salaris zelf een flinke vinger in de pap. Bij internationaal opererende (metaal)bedrijven heeft de overheid altijd hard geroepen dat die hun salarissen moesten matigen vanwege buitenlandse concurrentie.
Dus nu de overheidsfinanciën overschotten vertonen en de bedrijfswinsten de pan uitrijzen mogen de overheid en het bedrijfsleven pensioenfondsen financieel steunen. Nog beter zou zijn de lonen te verhogen en op te houden de arbeidsmarkt te flexibiliseren.
Jacques Peeters is spreekuurmedewerker van de Bijstandsbond