Circa honderd Mokummers zijn op 17 maart verkiesbaar voor de Tweede Kamer-verkiezingen. Onderstaande zes kandidaten (ChristenUnie, D66, GroenLinks, Partij voor de Dieren, PvdA en SP) presenteren zich en vertellen aan de hand van vijf vragen wat ze voor mensen met een laag inkomen in petto hebben.
Sara Murawski
1. Wat gaat u doen voor de minima / lage inkomens?
“De corona-crisis vergroot de armoede-kloof en de ongelijkheid in onze samenleving. Dat betekent dat er heel snel stevig beleid nodig is om iedereen (meer) bestaanszekerheid te kunnen garanderen. Voorgaande kabinetten hebben laten zien hoe het niet moet in een crisis: namelijk keihard bezuinigen op de publieke sector. Nu is juist het moment om grootschalig en groen te investeren. Ook moet het minimumloon zo snel mogelijk verhoogd worden tot 14 euro per uur. De bijstand, WIA, Wajong en AOW-uitkering stijgen natuurlijk mee. Daarnaast moet het minimum jeugdloon vanaf 18 jaar worden afgeschaft. Ook moet de overheid bekijken welke schulden van minima kunnen worden kwijtgescholden en niet schuwen om private schulden over te nemen.”
2. Wat gaat u doen om de werkgelegenheid te stimuleren?
“Op de arbeidsmarkt moet heel veel gebeuren. Ten eerste moet er een nationaal banenplan komen, zowel voor de publieke als private sector. Het is hoog tijd dat mensen die in de publieke sector werken, zoals leraren en verplegers, eindelijk de waardering krijgen die ze verdienen. Daarnaast staat de wereld voor een enorme uitdaging als het gaat om de duurzame energietransitie. De overheid zou vol moeten inzetten op een duurzame economie en samenleving, mede door in groene banen te investeren. Ook moet er met spoed een einde worden gemaakt aan de flexibilisering van de arbeidsmarkt en schijnzelfstandigheid. Tot slot is het belangrijk om fundamentele vragen te stellen: wat is betaald werk en wat niet, en is dat terecht? Hoe gaan we werk eerlijker verdelen? En hoe regelen we de permanente scholing van iedereen?”
3. Wat gaat u doen voor de sociale huursector?
“Het is bizar dat er in een rijk land als Nederland zo’n enorme woningnood heerst – we komen maar liefst ruim 330.000 woningen tekort! In Amsterdam is het tegenwoordiger normaal om tien jaar of langer op een sociale huurwoning te moeten wachten. Daarnaast rijzen de huurprijzen de pan uit, terwijl sociale huurders vaak in slecht onderhouden woningen wonen. Tijd om de volkshuisvesting in ere te herstellen! De SP komt met een nationaal bouwplan (met een belangrijke rol voor de gemeenten) en wil 100.000 woningen per jaar erbij bouwen. 40% daarvan is bedoeld voor de lage en middeninkomens. Want wij willen dat de sociale huurgrens flink opgehoogd wordt. Ook moeten de huren omlaag in plaats van omhoog. Gelukkig is dankzij jarenlange strijd van de SP en huurders de huur voor sociale huurwoningen in 2021 bevroren. Die overwinning smaakt naar meer!”
4. Wat gaat u doen om de zorg betaalbaar te houden?
“Een Nationaal Zorgfonds invoeren natuurlijk! Als er iets is wat de corona-crisis heeft blootgelegd, is dat de zorg te belangrijk is om aan de markt over te laten. Marktwerking is duur en bureaucratisch gebleken voor zorgaanbieders, en door concurrentie kon een ziekenhuis als het Slotervaart in Amsterdam failliet gaan. Met een Nationaal Zorgfonds regelen we dat iedereen goed en betaalbaar verzekerd is en dat niet de zorgverzekeraars maar de zorgverleners en patiënten het voor het zeggen hebben. Ook de tandarts, GGZ en fysiotherapie worden voortaan vergoed. Daarnaast is het belangrijk dat iedereen toegang krijgt tot betaalbare zorg en medicijnen – in Nederland én daarbuiten! Dat betekent dat landen in internationaal verband de macht van farmaceutische reuzen moeten breken. Zo kunnen we ervoor zorgen dat iedereen ter wereld zo snel mogelijk een corona-vaccin krijgt.”
5. Wat gaat u doen om gendergelijkheid te stimuleren?
“Soms wordt wel eens gezegd dat de emancipatie van vrouwen en andere groepen in Nederland, zoals LHBTI+-ers, “af” is. Niets is minder waar! Nog steeds verdienen vrouwen gemiddeld 14% minder dan hun mannelijke collega’s. Vrouwen nemen veel meer zorgtaken op zich, zoals voor de kinderen, waardoor ze vaak nog steeds financieel afhankelijk zijn van hun partner. En vrouwen en LHBTI+-ers krijgen buitensporig vaak te maken met gender-gerelateerd geweld. Dit kan deels worden opgelost met beleid, bijvoorbeeld door wettelijk vast te leggen dat mannen en vrouwen gelijk beloond moeten worden voor hetzelfde werk, de kinderopvang gratis te maken en ervoor te zorgen dat er veel meer expertise komt bij zorgverleners, politie-agenten en anderen over gender-gerelateerd geweld. Ook moet de noodopvang voor slachtoffers van huiselijk geweld snel worden uitgebreid. Het belangrijkste is echter om al deze problemen in hun samenhang te bezien: we moeten discriminatie en racisme in onze samenleving bij de wortel aanpakken en zorgen voor gelijkwaardigheid binnen álle lagen en organisaties van de maatschappij. De overheid moet daarbij het goede voorbeeld geven – we hebben aan de toeslagenaffaire gezien dat er nog heel veel werk aan de winkel is!
Algemene noot: al deze investeringen kosten natuurlijk wat. Maar dat mag ook: de staat kan momenteel (bijna) gratis geld lenen en veel investeringen betalen zichzelf terug. Daarnaast kan er veel geld gewonnen worden door de rijken en grote bedrijven meer te belasten. Bijvoorbeeld door een speciale corona-belasting in te voeren. Laat de rijken de crisis betalen!”
Andere SP-kandidaten uit Amsterdam: Mahir Alkaya, Peter Kwint, Tiers Bakker en Erik Flentge