Tekst Jos Verdonk | Beeld Sandra Hoogeboom
Na drie keer mag je iets gerust een traditie noemen, zoals de jaarlijkse bundeling van ‘literair talent anno morgen’ Sampler door uitgeverij Das Mag. Deze derde editie bevat vijf wat langere korte verhalen van nog onbekende en veelal jonge auteurs. De enige Amsterdammer van deze vijf is Roziena Salihu (1994). “De eerste twee jaar benaderde Das Mag schrijvers voor Sampler, maar dit jaar ging het anders. Via een zogenaamde open call mocht iedereen meedoen. Je kon een verhaal van maximaal vijfhonderd woorden opsturen, en dat heb ik gedaan. Uit alle deelnemers werden er tien gekozen, die aan hun verhaal verder mochten werken. Je kreeg op elke nieuwe versie van je verhaal feedback van de redacteuren van Das Mag. Van die tien hebben uiteindelijk vijf schrijvers het boek gehaald.”
In haar verhaal Loopjongen onderzoekt een Marokkaanse studente geneeskunde, Amira Amrani, de moord op haar oudere broer. Ze gaat daarvoor undercover bij drugshandelaar Dyllon. Als het haar boven het hoofd dreigt te groeien, neemt ze een vriendin in vertrouwen, Hajar. Samen gaan ze de confrontatie met Dyllon aan en komen ze achter de waarheid.
“Ik heb mijn hele leven al geschreven, vertelt Roziena op het terras van café De Engelse Reet. “In groep zeven werd ik gestimuleerd door mijn onderwijzer om mijn talenten meer te benutten. Mijn favoriete schrijver is Haruki Murakami. Ik vind het tof dat hij heel subtiel surrealistische elementen toevoegt aan alledaagse verhalen.”
Ze deed een opleiding maatschappelijk werk, maar wilde iets anders doen. “Wat ik echt wilde was schrijven. Daarom heb ik bij de hogeschool voor de kunsten Artez in Apeldoorn een jaar de opleiding creative writing gedaan. Nu ben ik dagelijks bezig met wat ik altijd heb willen doen.”
Roziena schrijft niet alleen proza, maar treedt ook op als spoken word performer in theaters en op literaire festivals. “Spoken word is ritmisch dichten op een podium. Ik leer mijn teksten uit mijn hoofd en tijdens de voordracht maak ik gebruik van een zelfgekozen ritme.”
Behalve in haar verhalen en op het podium vertelt Roziena haar verhaal op nog een andere manier. Voor het project VPRO Dorst maakte ze een korte documentaire, Fufu met appelmoes. “Ik groeide op in Dronten en heb een Nederlandse moeder en een Ghanese vader. Mijn ouders scheidden toen ik nog klein was. In de film bezoek ik mijn vader in Londen en laat ik zien wat het betekent als je uit twee culturen komt.”
Roziena kan als zzp’er inmiddels van haar schrijven en optredens leven, maar dat valt door de covid-crisis niet altijd mee. “De intelligente lockdown was wel even schrikken. Van de een op de andere dag waren alle optredens gecancelled. Gelukkig was ik in de eerste maanden nog bezig met twee projecten. Ik ben blij dat er inmiddels meer werk voor me is.”
“Mijn verhaal Loopjongen speelt zich niet voor niets af in een Marokkaans milieu. Ik wil laten zien dat Nederland niet alleen maar wit is. Ik wilde een statement maken over hoe de maatschappij in elkaar zit: dat een Marokkaanse jongen met andere ogen wordt gezien dan een witte jongen.”
Roziena heeft nog een tip voor al dan niet jeugdige mensen met schrijfambities. “Je moet gewoon beginnen! Er zijn veel mensen die je op weg kunnen helpen. Als je teksten opstuurt naar schrijfwedstrijden en de podia opgaat, word je naam vanzelf bekender.”
Voor Roziena Salihu is de publicatie van Loopjongen nog maar het begin. “Ik wil blijven optreden en nog veel meer verhalen schrijven. Op dit moment werk ik aan een theatertekst. Een roman schrijven is altijd al een grote droom geweest. Onlangs schreef ik een passage waar voor mijn gevoel een lang verhaal in zit. Dus, wie weet..”
Zie ook:
vpro.nl/dorst/producties/Fufu-met-appelmoes.html
UIT: Sampler 3
Zes maanden gelden, voordat ze bij Dyllon kwam werken, had ze zich voorgesteld hoe het zou zijn. Ze had bedacht hoe een drugsdealer eruit zou moeten zien, en hoe ze zich tegenover hem zou verhouden. Ze wilde hem leren kennen, zijn beweegredenen achterhalen. Ze wilde de waarheid horen, maar alles was anders gelopen. Hij bleek een aardige witte jongen met een gevaarlijke baan, en het geld dat ze bij hem verdient probeert ze niet uit te geven, dat zou opvallen. Ze koopt er zo nu en dan hoogstens wat boodschappen van, voor haar moeder. De rest van het geld verstopt ze in een la waar inmiddels meer enveloppen dan sokken liggen.
Om 06.00 uur zijn ze klaar. In het halletje nemen ze altijd op dezelfde manier afscheid. Wanneer ze haar jas aantrekt zegt Dyllon: ‘Nou, dat viel best mee toch?’ Waarop zij knikt. Of het nou meeviel of niet. Vervolgens krijgt ze de envelop met geld aangereikt. Vaak kan ze haar ogen na zo’n nacht nauwelijks open houden.
‘Tot donderdag, Puck!’ zegt Dyllon, en dan highfiven ze. Amira weet niet goed wie van hen hiermee is begonnen, maar het is onderdeel geworden van hun routine.
Roziena Salihu (e.a.) – Sampler 3
Das Mag €10,-
MUG-lezers kunnen Sampler 3 winnen door de puzzel in MUG Magazine op te lossen (zie pdf op deze website). Inzenden uiterlijk 31 oktober 2020.
