Over armoede is een hoop geschreven. Opeenvolgende generaties studenten hebben hun afstudeerscripties gewijd aan wat het met mensen doet die constant met weinig geld moeten rondkomen. Maar dat armoede ook iets te maken zou kunnen hebben met overheidsbeleid, dat lees je niet vaak. In mijn ogen heeft juist het overheidsbeleid van de afgelopen jaren bijgedragen aan de groeiende groep armen en werkende armen.
Neem nou het beroemde Akkoord van Wassenaar uit 1982 waarin werd vastgelegd dat in ruil voor loonmatiging de werkgevers banen zouden creëren. Voor die tijd was het al zo dat de lonen de prijsontwikkeling niet of nauwelijks konden bijbenen, afgezien van een korte periode in de jaren zestig dan. Maar nu lag er een akkoord waarin de overheid en vakbeweging officieel vastlegden dat de lonen nog meer moesten achterblijven bij de reële prijsontwikkeling. Tot op de dag van vandaag speelt dat Akkoord ons parten. Nu pas durft de vakbeweging weer looneisen te stellen die hoger zijn dan 2 procent. En zijn die banen er dan gekomen? Ja, maar niet door dat akkoord maar doordat de wereldeconomie conjunctureel een fase van bloei meemaakt.
Maar erger is het gesteld met de uitkeringen. In 1983 werden die zelfs met 3 procent verlaagd. Dat is nooit gecorrigeerd. En in de jaren tachtig en negentig werden de uitkeringen een paar maal losgekoppeld van de lonen. Dat betekende dat de uitkeringen minder omhoog gingen dan de lonen. Dat is nooit rechtgezet. Aangezien lonen sowieso al achterbleven bij de prijsontwikkeling, kunnen we gerust stellen dat uitkeringsgerechtigden dubbel gepakt werden door overheidsbeleid.
Binnenkort doet de overheid er nog een schepje bovenop. In 2019 worden de dagelijkse boodschappen 3 procent duurder door de BTW-verhoging. En aangezien minima nu al moeite hebben met rondkomen, kun je gerust stellen dat ze driedubbel genaaid wordt door de overheid. De voedselbank gaat drukke tijden tegemoet.
Jacques Peeters is spreekuurmedewerker van de Bijstandsbond
