“Boodschappen doen is een hele onderneming. Ik spit folders door en ga van supermarkt naar supermarkt om zoveel mogelijk aanbiedingen mee te pakken. Gewoon even mijn karretje voldoen met wat ik nodig heb, kan niet meer”, zegt Simone Rosier uit Wilnis. Ze staat sinds begin 2018 onder bewindvoering, na een periode van grote financiële problemen door een scheiding.
Bewindvoering is een maatregel die wordt ingesteld als iemand (tijdelijk) niet in staat is financieel op eigen benen te staan. De rechter wijst een persoon of organisatie aan om het geld te beheren. Bewindvoering is niet hetzelfde als schuldsanering. Bij schuldsanering moet iemand alles verkopen wat geen eerste levensbehoefte is. Simone kan niet zonder haar auto omdat ze regelmatig naar het ziekenhuis in Utrecht moet vanwege rugklachten. Met bewindvoering mag ze die houden.
Uitgaven toegenomen
Simone komt nauwelijks rond van wat ze overhoudt nadat de bewindvoerder alles heeft betaald. Je zou kunnen denken dat je met bewindvoering sowieso weinig te besteden hebt, maar het blijkt altijd erger te kunnen. Wie onder bewindvoering staat, had de afgelopen tien jaar steeds minder te besteden, zo blijkt uit onderzoek van Zelf, een netwerk van bewindvoerders. De gemiddelde inkomsten stegen iets maar de uitgaven stegen nog veel meer. Zelf constateerde dat zijn cliënten maandelijks zo’n €100,- minder te besteden hebben dan in 2009. Dat is heel veel geld voor wie al van heel weinig moet zien rond te komen.
“We hebben voor het onderzoek gekeken naar 200 mensen wier situatie de afgelopen tien jaar ongewijzigd is gebleven. Dus geen veranderingen in woonsituatie, werk en burgerlijke staat”, zegt Marcel Kooi, die namens Zelf het onderzoek coördineerde. “Wat we zagen, baarde zorgen. Hoewel inkomens stegen, stegen de uitgaven veel meer.”
Vooral huur- en zorgkosten omhoog
Die stijging zit volgens Kooi in explosief gestegen vaste lasten zoals de huren en zorgkosten. Zorg- en huurtoeslag zijn vaak niet toereikend om dat op te vangen.
Hoewel Simone nog niet zo lang bewindvoering heeft als de mensen uit het onderzoek, merkt ook zij dat ze minder te besteden heeft dan in het begin. Zo werden levensmiddelen dit jaar flink duurder door de stijging van het lage btw-tarief. Simone: “Ik krijg wekelijks leefgeld. Dat gaat voornamelijk naar boodschappen. Aan het einde van de week denk ik: waar is het allemaal gebleven? Naar mijn gevoel was dit vorig jaar niet zo erg. Geld voor extra’s is er niet. Uitstapjes zitten er niet in en voor kleding ben ik afhankelijk van schenkingen.”
Simone heeft rugklachten waardoor ze voorlopig niet kan werken. Ze wordt binnenkort geopereerd en door haar medicijnen zit ze jaarlijks vast aan de kosten van het eigen risico. Geld voor een aanvullende verzekering heeft ze niet. Simone: “Ik ben al een aantal kiezen kwijt, die ik misschien had kunnen houden als ik vaker naar de tandarts had kunnen gaan.”
Marcel Kooi ziet een patroon dat hem weinig optimistisch stemt voor de toekomst. “Veel mensen die bewindvoering hebben, zijn daar levenslang op aangewezen. Het gaat om bijvoorbeeld mensen met een verslaving of verstandelijke beperking. Het leven wordt steeds duurder. Als deze ontwikkeling doorzet, zie ik het somber voor hen in.”
Allerlei potjes, geen overzicht
Er zijn volgens Kooi wel degelijk mogelijkheden om de koopkracht van mensen met bewindvoering te vergroten: “Er zijn allerlei potjes waar mensen een beroep op kunnen doen. Dat geldt ook voor minima die niet onder bewindvoering staan. Het probleem is dat al die potjes verspreid zijn over veel voorzieningen. Het is nauwelijks te overzien. Mijn advies: voeg die allemaal bij elkaar, dan wordt het overzichtelijk.”
Ondanks haar soms moeilijke situatie kijkt Simone hoopvol naar de toekomst. Ze verwacht niet levenslang aan bewindvoering vast te zitten: “De aflossing van mijn schulden gaat voorspoedig. Binnen een paar jaar wil ik weer op eigen benen staan. Ik geloof ook dat ik dat kan.”
Woont u in Amsterdam en heeft u schulden of geldproblemen? De gemeente kan u bijstaan. Maak een afspraak met de Maatschappelijke Dienstverlening (MaDi) in uw stadsdeel. Zo kunt u samen met een deskundige kijken wat het beste is in uw situatie:
Centrum – Stichting CentraM 020 557 3338
West – Combiwel 020 575 47 00, schuldhulpverlening: 020 723 1150
Noord – Stichting Doras 020 435 4555
Oost – Civic Amsterdam 020 665 8001
Oost – Dynamo 020 460 9300
MaDi Amsterdam Zuidoost en Diemen 020 314 1618
Zuid – PuurZuid 020 235 9120
Nieuw-West – SEZO Maatschappelijk Werk 020 667 5100
Of bel met de Kredietbank voor advies, bemiddeling en leningen: 020 252 6000
