Amsterdam Zuidoost heeft sinds vorige maand een nieuw en bijzonder leer-/werkbedrijf, dat luistert naar de naam Wijkleerbedrijf Zuidoost. Het is een samenwerking tussen de opleiding Dienstverlening, helpende zorg en welzijn van het ROC van Amsterdam (ROCvA) en de sociale ondernemingen Calibris Advies en Venzo. Die laatste zorgen voor de praktische kant van de zaak en voor begeleiding. Het ROCvA verzorgt de lessen op mbo-2 niveau (Beroepsbegeleidende Leerweg), met een sterke nadruk op taal. Leerlingen worden na hun diploma bijvoorbeeld verpleeghulp in de thuiszorg of in een verzorgingshuis.
Het wijkleerbedrijf is vooral bedoeld voor leerlingen die een extra steuntje in de rug kunnen gebruiken om op de arbeidsmarkt te komen. En het mes snijdt aan twee kanten, want ouderen in de buurt hebben er baat bij, zoals de naam al aangeeft. Een naam die overigens voor enige verwarring zorgt, want zelfs de woordvoerder van het ROCvA weet in eerste instantie heel zeker dat het ‘werkleerbedrijf’ moet zijn. Maar nee, de naam luidt welbewust ‘wijkleerbedrijf’ vanwege de gerichtheid op de wijk.
De Antilliaanse Mirelly Isenia zag bij buurthuis Casa Jepie Makandra (Help elkaar), waar ze al jaren als vrijwilliger werkt, een folder liggen van het Wijkleerbedrijf Zuidoost. “Eerst twijfelde ik omdat ik een beetje moeite heb met leren. Rekenen is niet mijn sterkste punt. Toch besloot ik om het gewoon te gaan doen. Ik belde, had een sollicitatiegesprek en er was geen weg meer terug.” Ze begon in september met haar opleiding. “Later kon ik hier bij Casa Jepie Makandra ook stage lopen. Makkelijk, omdat ik hier al vrijwilligerswerk deed.” Mirelly hoopt in december of januari 2019 af te studeren.
Bezuinigingen in de zorg
Er is de afgelopen jaren flink bezuinigd op de zorg. Ouderen moeten daardoor langer thuis blijven wonen. Vereenzaming ligt op de loer. De inzet van stagiaires bij ouderen thuis en in buurthuizen is dan een welkome oplossing.
Marjon ten Haring van Calibris Advies is projectleider bij het wijkleerbedrijf. Calibris is een sociale onderneming – dus zonder winstoogmerk – voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt. Ten Haring: “Calibris richt zich vooral op de zorgsector, op de lagere niveaus. We zijn altijd op zoek naar innovatieve manieren om deze mensen aan het werk te krijgen en om de arbeidsmarkttekorten in de zorg op te lossen.” Venzo is gespecialiseerd in vrijwilligerswerk; het noemt zichzelf ‘verbindingsplatform’. Ook Venzo werkt zonder winstoogmerk. Ten Haring: “En we doen ons best om ervoor te zorgen dat leerlingen voor hun stages een vergoeding krijgen, wat steeds beter lukt nu de economische crisis achter ons ligt.”
Licht huishoudelijk werk
Leerlingen als Mirelly melden zich ’s ochtends eerst bij het wijkleerbedrijf en gaan daarna naar hun stageplek. Aan het einde van de dag komen ze weer terug bij het wijkleerbedrijf om hun dag door te spreken. Zeker in het begin van de opleiding ligt de nadruk op het aanleren van werknemersvaardigheden: op tijd komen, wat te doen als jij of je kind ziek zijn.
Hellen Welles, coördinator Wijkleerbedrijf Zuidoost: “Veel verzorgingshuizen zijn wegbezuinigd. Daardoor blijven mensen langer thuis wonen, tot het echt niet meer kan. Ook op de thuiszorg is bezuinigd.” Leerlingen helpen vooral met licht huishoudelijk werk zoals afwassen en opruimen, hulp bij eten en drinken, boodschappen doen, een wandeling maken en mensen vergezellen als ze naar een afspraak moeten. Vroeger zat dat allemaal in het pakket van de huishoudelijke zorg maar dat is behoorlijk uitgekleed.
Welles: “Onze helpenden vullen het gat tussen de zorgmomenten, zodat de oudere niet de hele dag alleen zit na het wassen en aankleden, of nadat de medicijnen zijn toegediend.”
Opleiding naast bijstand
Voor haar tweedejaarsstage hoopt Mirelly Isenia naar een verzorgingshuis voor gehandicapten in Amstelveen te gaan. “Dat vind ik nog best eng, die verandering. Als het goed gaat, wordt dat een betaalde stage. Ik ben vol vertrouwen dat het gaat lukken.”
Marjon ten Haring: “Maar ook in de eerste stageperiode werken mensen echt niet voor niks. Ze behouden hun uitkering en de gemeente, oftewel WPI (sociale dienst, red.) betaalt hun opleiding. Wij helpen ze ook met allerlei bijkomende zaken zoals schuldhulp en financiële administratie.”
Bij Casa Jepie Makandra komen uit heel Zuidoost ouderen om gezellig bijeen te zijn. De kookclub op donderdag is favoriet. Wat Mirelly zo leuk vindt aan haar stage is dat geen dag hetzelfde is. “Je plant afspraken in, maar dan loopt de dag toch heel anders. Er komt iemand met een hulpvraag of ik moet ergens heen in de wijk. Soms maak ik de tuin schoon, of doe een boodschap, heel afwisselend dus. Bij Casa is het nooit saai!”
Samen koken
Vanmiddag staat er okrasoep op het menu. Eén keer in de maand kookt tante Trees, een Surinaamse oma, voor een clubje ouderen. Met azijn, zout en water wast ze de stukken kip. In een grote pan water gaat de kip met de ui en de knoflook op het grootste vuur van het fornuis. Kant-en-klare soepgroenten gaan erbij, en tomaten en bouillonblokjes. Terwijl tante Trees aan het snijden is, zet Mirelly de rijst op in een rijstkoker en zoekt servetjes in de voorraadkast. De soep vergt een kleine tweeëneenhalf uur bereidingstijd.
“Ik vind het leuk dat Mirelly me helpt”, zeg tante Trees. “Ze kan wat van me leren en ik van haar, we zijn nooit te oud om te leren.” Tante Trees heeft veel ervaring met koken voor grote groepen; ze werkte vroeger als kok in een verzorgingshuis. Mirelly helpt bij de voorbereiding van het eten, met snijden en bij het opscheppen en uitdelen van de soep. Daarna helpt ze met opruimen en de afwas. Of het nog gezellig was tijdens het nuttigen van de maaltijdsoep? Mirelly: “Het was supergezellig en de soep was heerlijk. Wel twintig oudere wijkbewoners hebben ervan genoten en bleven nog lang hangen en napraten in het buurthuis.”
Meer weten? Bel met de coördinator van het WijkLeerbedrijf: 06 33 13 33 23
of stuur een mail naar amsterdamzuidoost@wijkleerbedrijf.nl
www.wijkleerbedrijf.nl