Tekst Joop Lahaise | Beeld Sandra Hoogeboom
Puck Kerkhoven is geen onbekende als het om lekker én goedkoop eten gaat. Zo schreef zij Het grote kliekjesboek, Het nieuwe kliekjesboek én De kliekjes studentenpocket. Haar recepten zijn inderdaad óók een must voor studenten! “Want die zijn vaak arm. Ik kan daarover meepraten”, begint Puck haar motivatie om over betaalbaar kokkerellen te schrijven. “Toen mijn man studeerde, werkte ik als leerling-journalist en verdiende heel weinig. Dat was dus elk dubbeltje omdraaien. Dan kochten we twee flesjes bier en planden zorgvuldig wanneer we die zouden opdrinken. En natuurlijk goedkoop boodschappen doen en niks weggooien. Nou was ik dat van huis uit wel gewend. Mijn moeder kookte erg lekker maar ook héél zuinig. Ze legde het lege boterpapier ondersteboven in de koekenpan om het laatste beetje boter er nog uit te halen.”
Inmiddels is goedkoop koken en zo goed als niks weggooien voor culinair journalist én bourgondiër Puck Kerckhoven een sport geworden. “Ik heb daar heel veel lol in én het is ook superbelangrijk. We gooien met z’n allen enorm veel voedsel weg. Besef wel, we gaan naar de 10 miljard mensen! Hoe gaan we die voeden? Nu gooien we 40 procent van ons voedsel weg en het meeste komt voor rekening van huishoudens. Die gooien meer weg dan producenten en supermarkten. Dat laatste is trouwens mede te danken aan de dumpster diving-beweging (waar MUG jaren geleden al over schreef, red.). Die beweging heeft supermarkten bewust gemaakt van wat ze toen nog allemaal weggooiden. Nu plakken ze gelukkig steeds vaker zo’n 35%-kortingssticker op producten die tegen de houdbaarheidsdatum aanlopen. Ondertussen kiepert een Nederlands gezin gemiddeld nog wel van iedere vijf volle boodschappentassen er één bij het afval. Hoe verzin je het! We gooien twaalf broden per jaar weg. Het is nog duur ook.”
Ze is nu eenmaal kookgek en dus komt Puck meteen maar met een smakelijk voorbeeld, waarvan er in haar rubriek ongetwijfeld vele zullen volgen: “Neem een prei. Die moet je nooit gesneden kopen want dat bederft in no time en is onnodig duur. Gebruik het groene blad van de prei voor bouillon of soep. Van de witte stronk kun je wel vier gerechtjes maken: pastasaus, nasi en een hartig taartje. Hou je wat pastasaus over? Niet weggooien, die stop je de volgende dag gewoon in een wrap. Heerlijk!”
Wees eerlijk, je eet toch eigenlijk het liefst bij Jonnie Boer of Ron Blaauw?
“Soms, natuurlijk en het zijn ook enorm aardige mannen, echte vaklui. Ik heb mijn kookkunst deels te danken aan chefs als Cas Spijkers en Paul Fagel. En ik heb stage gelopen in restaurant Sancerre in de Reestraat. Maar ik ben net zo’n grote fan van kookgek Wouter Klootwijk, die het juist simpel houdt. Echt, je hoeft geen kreeft, saffraan en kaviaar te gebruiken om als een sterrenkok te koken. Neem bijvoorbeeld spotgoedkope rode biet, die kun je op heel veel manieren bereiden. Ik kreeg van mijn schoonvader ooit het geweldige compliment: ‘Wat kan jij lekkere biet maken zeg!’ Dat doet me meer dan wanneer ik iets met dure ingrediënten serveer en een complimentje krijg.”
En een mals stukje vlees?
“Eerlijk gezegd steeds minder, hooguit drie keer per week. Vlees is duur en slecht voor het milieu, en dan heb ik het nog niet eens over dierenleed. Maar ik ben geen vegetariër. Wel let ik op wat ik koop: liever minder vaak eerlijk vlees dan elke dag goedkoop vlees. Plofkippen komen er bij mij niet. Veel supermarkten verkopen trouwens behoorlijk betaalbaar biovlees, met drie sterren voor dierenwelzijn.”
Maar ik heb geleerd dat je de supermarkt moet mijden als je lekkere, verse ingrediënten wenst.
“Bij Albert Heijn kijk ik altijd goed naar de aanbiedingen en er is echt niks mis met Lidl, Aldi of Dirk. Let bijvoorbeeld op die 35%-stickers, juist ook op vlees. En ga eind van de middag naar de markt. Dan kun je vaak vier dozen aardbeien voor één euro krijgen. Ook de herkomst van voedsel vind ik belangrijk. Ik koop liefst wat uit de regio komt en dus niet de halve wereld over is gevlogen. Ook weer vanwege het milieu.”
Puck Kerkhoven schrijft niet alleen kookboeken, ze bediende ook AD en regionale dagbladen met culinaire columns, werkte voor Misset Horeca en Elle Eten en is verbonden aan het eetprogramma Mangiare! (NPO Radio-1 op vrijdagavond). “Voor dat programma ben ik medewerker no waste, zeg maar de hippe term voor kliekjes. Onze bijdrage aan de circulaire economie. Begin volgend jaar komt daar een nieuw kookboek over, met onder andere aandacht voor Kromkommer, de club die het opneemt voor prima eten – groente en fruit – dat de winkel niet haalt omdat er een vlekje op zit of omdat de vorm niet helemaal naar wens is. Dat is verspilling oftewel waste.”
Je klinkt wel erg politiek correct. Mag het ook nog lekker zijn!
“Het moet lekker zijn, heel erg lekker! Maar zonder verspilling, verantwoord geproduceerd én voordelig. Daar gaat mijn nieuwe MUG-rubriek over. Weet je, ik ben sociaal-democraat. Goed, gezond, lekker eten is óók belangrijk om vooruit te komen en mijn bescheiden bijdrage aan een betere wereld. Nog even die studenten: door idioot hoge huren houden ze maar €6,03 per dag over voor alle boodschappen, in 2012 was dat €8,- voor eten, inclusief wc-papier, schoonmaakmiddelen, tandpasta enzovoort. Dat berekende Nibud onlangs. En dat terwijl goed, gezond eten zó belangrijk is voor jonge mensen. Heel veel minima staan er niet beter voor, ook mede dankzij die krankzinnige huurverhogingen. Hoge huren maken mensen armer én ongezonder.”
Koken met Puck start in oktober. Hiernaast een voorafje. Het oktober-nummer wordt sowieso een speciale extra dikke editie vanwege 30 jaar MUG. Naast haar vaste kookrubriek werkt MUG met Puck een serie kookfilmpjes uit voor op www.mugmagazine.nl en voor wie meer wil lezen is er www.puckkerkhoven.nl
Heerlijk retro seventies is deze hartige broodkaastaart. Ik kwam er mijn studietijd mee door. Vooral aan het eind van de maand, als we echt geen cent meer te makken hadden, kwam hij vaak op tafel. Helemaal geen straf! Spaar al je oude brood, rare boterhammen, kapjes, kaaskorsten en -restjes op in een plastic zak in de vriezer (echt, dat kán). En maak een feestmaal met wat je anders in de prullenbak had gegooid.
RECEPT
Hartige broodkaastaart
Voor vier personen:
Neem 6 tot 8 oude boterhammen; wit en bruin door elkaar, kapjes mogen ook, lekker juist! 200 gram kaas; restjes, ingedroogde plakjes, bewaarde korsten, alles mag.
Verder: 3 eieren; 1 kopje (ca. 250 ml)
melk; 1 kopje droge witte wijn (restje);
20 druppels Worcester sauce; 2 volle
theelepels paprikapoeder; 2 theelepels gedroogde tijm, versgemalen peper; zonnebloemolie.
Cakevorm en bakpapier.
Rasp de kaas of scheur plakjes in kleine stukjes. Vet de cakevorm in met olie, bedek de bodem met ingevet bakpapier. Leg daarin een laag stukken oud brood, bedek die met kaas, dan weer brood, en kaas. Tot alles op is, eindig met kaas. Klop de eieren los met melk, wijn, Worcester sauce, paprikapoeder; tijm en een flinke draai van de pepermolen. Schenk dit mengsel over brood en kaas heen. Druk goed aan en laat minimaal een half uur intrekken. Warm de oven voor op 120 graden. Zet het bakblik midden in de oven en bak de taart in ca. 1 uur goudbruin. Oh, je keuken gaat lekker ruiken! Neem uit de oven en laat 10 minuten afkoelen. Snij rondom los en stort de broodtaart op een snijplank. Snij in plakken.
Lekker met een frisse tomatensla en misschien een glaasje witte wijn?
Tips: Lauwwarm is deze broodkaastaart het allerlekkerst!
Met appel-druivensap hou je dit recept alcoholvrij.
