Pas sinds 1980 zijn werkgevers wettelijk verplicht om vrouwen evenveel te betalen voor hetzelfde werk. Pas in 1985 kregen getrouwde vrouwen zelfstandig recht op AOW. En pas na 1990 konden getrouwde vrouwen niet meer worden uitgesloten van pensioenregelingen. De gevolgen hiervan zijn anno 2021 nog steeds merkbaar.
Zo bestaat er nog steeds een loonkloof. In 2018 was het verschil tussen het gemiddelde brutoloon van een man en een vrouw 18 procent. Als verklaring wordt vaak gewezen op de deeltijdcultuur in Nederland. Vrouwen werken, zeker als ze kinderen hebben, relatief vaak in deeltijd. Dat wordt gestimuleerd door de hoge kosten van de kinderopvang en ook kent Nederland een van de magerste ouderschapsverlofregelingen van Europa.
Loonkloof
Maar ook als je corrigeert voor deeltijdwerk, leeftijd en opleidingsniveau blijft er een loonkloof over. De gecorrigeerde loonkloof is een stuk kleiner maar kan dus niet worden verklaard door andere factoren dan ongelijke beloning. Bij de overheid krijgen vrouwen 4 procent minder betaald en in het bedrijfsleven 7 procent minder.
De loonkloof neemt wel af, maar erg hard gaat het niet. Dus dienden de linkse partijen een wetsvoorstel in die de bewijslast voor loonverschil voortaan bij de werkgever legt. Op dit moment moet een vrouw zelf bewijzen dat ze minder verdient en dat is best lastig omdat er zoveel factoren een rol spelen. Als het wetsvoorstel wordt aangenomen, moeten werkgevers laten zien dat ze mannen en vrouwen gelijk betalen. Echtscheiding is een belangrijke armoedeval voor vrouwen. Van vrouwen die in 2017 zijn gescheiden, had 17 procent een jaar na de scheiding een minimuminkomen. Bij mannen was dit 7 procent. De armoede onder gescheiden vrouwen daalt wel. In 2012 had 25 procent van de vrouwen een jaar na de scheiding een minimuminkomen.
Pensioenkloof
Naast een loonkloof bestaat er ook een pensioenkloof. In 2000 had maar de helft van de vrouwen boven de 65 een aanvullend pensioen. In 2012 was dat gestegen tot 60 procent. Bij mannen was dat 92 procent, oudere vrouwen hebben vaak minder of minder lang betaald gewerkt. Vrouwen in overheidsdienst werden tot 1955 automatisch ontslagen als ze trouwden en ook kinderen krijgen was nog tot in de jaren zeventig een ontslaggrond. Maar ook vrouwen die wel werkten, konden niet altijd pensioen opbouwen. Sommige pensioenfondsen hadden in de jaren tachtig nog regelingen die getrouwde vrouwen uitsloten. Inmiddels is dat door het Europees hof verboden maar oudere vrouwen hebben daar nog steeds last van. Is er dan helemaal geen goed nieuws? Jawel. Jonge vrouwen verdienen tegenwoordig per uur gemiddeld meer dan jonge mannen omdat ze hoger zijn opgeleid. De loonkloof wordt elk jaar een beetje minder en ook het aantal vrouwen dat economisch zelfstandig is, neemt ieder jaar toe.
