Al 21 jaar kunnen Amsterdammers terecht bij Cybersoek; voor gratis digitale hulp, een goedkope laptop of gewoon voor de gezelligheid. Directeur Karien Sondervan: “Er zullen altijd mensen zijn die extra aandacht nodig hebben.”
Tekst Katarina Schul
“En hoe krijg ik mijn video’s dan op een USB-stick?” Nadia (48) is een van de vele bezoekers van de zogeheten Open Inloop van Cybersoek in Amsterdam-Oost.
Ze kunnen er computers gebruiken en met hulp van vrijwilligers hun digitale zaken regelen. Ondanks dat er een sneeuwstorm over Amsterdam raast, is het deze vrijdagmiddag even druk als altijd. Nadia volgde tien jaar geleden een basiscursus digitale vaardigheden.
Ze leerde werken met tekstverwerkingsprogramma’s als Word en foto’s bewerken. “Ik wilde fotoshoppen leren, zodat ik mijn eigen foto’s mooier kon maken”, vertelt ze. Maar er blijven dingen waarbij ze hulp nodig heeft en voor naar Cybersoek gaat, dat ook cursussen aanbiedt. “En je kunt hier ook heel gezellig koffie en thee drinken.”
Dat beaamt de 76-jarige mevrouw Martens, die al sinds het begin bij Cybersoek betrokken is. Elke week komt ze naar de inloopdagen op het Timorplein. Ze is officieel geen vrijwilliger, maar ondersteunt de professionals wel. Ze noemt zichzelf ‘de onzichtbare hulp’. Zo hielp ze eerder op de middag een man, die eveneens werd bijgestaan door een professional. “Hij wist niet hoe hij een stukje tekst kon selecteren om te kopiëren en plakken naar een ander venster. Dat hebben we zo vaak herhaald en uitgelegd als nodig.” Engelengeduld is cruciaal, zegt Martens. “Maar dat heb ik altijd al gehad.”
Veilige plek
Daarin ligt volgens directeur Karien Sondervan het geheim van Cybersoek. “We bieden een veilige plek waar vragen stellen normaal is”, zegt ze. Zo’n 4,5 miljoen Nederlanders kunnen niet of moeilijk meekomen in de digitale wereld. En dat is nog een voorzichtige schatting, denkt Sondervan, die sinds 2016 betrokken is bij de stichting. Elke week bezoeken zo’n 650 Amsterdammers een locatie van Cybersoek. “Mensen worden radicaal buitengesloten door het systeem. Alles moet tegenwoordig online, van een woning zoeken tot je fiets terugvinden als die is weggeknipt door de gemeente.” En als je zelf niet handig genoeg bent of geen toegang hebt tot het internet, ben je al snel verloren.
Dat merkt ook Paul (66). “Als ik de NS bel, hang ik uren aan de lijn, ze willen dat je ze online opzoekt. Maar dat is niet voor iedereen weggelegd. Bovendien word je er helemaal moedeloos van.” Het liefste wil hij dan even iemand spreken die hem op weg kan helpen. “Dat lukt je eigenlijk alleen hier”, zegt hij wijzend op de medewerkers van Cybersoek. Deze middag regelt hij zijn visum voor een aanstaande vakantie naar Mozambique. Tegenwoordig woont hij in Alkmaar, maar hij komt nog wekelijks naar Cybersoek. “In Alkmaar heb je zoiets niet. Helaas is dit soort plekken enorm zeldzaam, terwijl ze heel hard nodig zijn.”
Generatie
In de 21 jaar dat Cybersoek bestaat is er het nodige veranderd. Sondervan trekt de vergelijking met een snel varende boot. “Voorop staan mensen te genieten van de tocht, maar achterop dreigen ze overboord te vallen. De eerste paar jaar deden we ons stinkende best om ervoor te zorgen dat iedereen op de boot bleef”, aldus de directeur. “Maar daarmee zijn we opgehouden. We moeten simpelweg accepteren dat sommige mensen op een langzamer bootje varen. En dat is ook goed.”
Daarmee is het bestaan van Cybersoek verzekerd, zegt ze overtuigd. “We zijn niet een organisatie die nu een generatie helpt die zonder computer en smartphone is opgegroeid. Er zullen altijd mensen zijn die wat extra hulp en aandacht nodig hebben.”
Cyberbank
Vorig jaar lanceerde Cybersoek ook de Cyberbank, waarvoor de stichting meteen de Omarmprijs kreeg, voor initiatieven tegen armoede in de stad. Stadspashouders kunnen bij de Cyberbank voor twintig euro een laptop aanvragen. De computers worden ingezameld en opgeknapt door de stichting. “De Cyberbank is eigenlijk veel te succesvol”, vertelt Sondervan. “We krijgen maandelijks zo’n zeshonderd aanvragen, maar kunnen er maar honderd honoreren.” De laptops zijn ook niet alleen voor ouderen, juist jongvolwassen Amsterdammers proberen er een te krijgen. “Zonder eigen laptop is studeren onmogelijk. Maar als je je die niet kunt veroorloven, wat doe je dan?”
Cybersoek vind je op de volgende locaties:
Locatie Oost, Timorplein 22
Di: 10-15 uur Open Inloop
Computer & Taal
Wo: 10-12 uur Open Inloop
Computer
Do: 10-12 uur Open Inloop
Computer; 12.30 – 14.30 uur
Open Inloop Taal & Computer voor vrouwen; 15-17 uur Cyberkids (huiswerkbegeleiding voor basisschoolkinderen)
Vr: 10-15 uur Open Inloop
Computer
Locatie Zuid, Oba CC Amstel, Cullinanplein 1
Do: 13.30-15.30 uur Open Inloop Computer
Locatie Nieuw-West Osdorp, President Allendelaan 733
Do: 10-12 uur Open Inloop
Computer
Locatie Centrum, De Boomsspijker, Recht Boomssloot 52
Di: 13-15 uur Open Inloop
Computer
Locatie Zuidoost, CC Mijehof, Mijehof 404
Do: 10-12 uur Open Inloop
