Claire Martens (31) wordt op 13 maart benoemd raadslid voor de VVD, na te zijn ingewerkt als duoraadslid en lid van de raadscommissie Werk, Inkomen en Onderwijs (WIO). Ze wil dat mensen in de bijstand worden gesteund om weer aan het werk te gaan. “Niet alleen vis geven, ook een hengel.” En ze vindt dat de gemeente ook hulp moet bieden aan zzp-ers en ondernemers, die onder het minimum leven. “Die groep valt tot nu toe buiten de boot.”
MUG Magazine spreekt met Martens over armoede en de bijstand. Wat gaat er goed in Amsterdam? Martens slaakt een diepe zucht en denkt lang na: “Alle politieke partijen hebben armoede hoog op de agenda staan. Maar de huidige aanpak van de gemeente biedt geen oplossingen voor mensen in armoede.”
Ze wijst erop dat de daling van het aantal mensen in de bijstand in Amsterdam achterblijft bij de rest van het land. “Dat laat zien dat de huidige aanpak onvoldoende effect heeft.” In cijfers: landelijk daalde het aantal mensen in de bijstand in de periode van september 2017 tot en met augustus 2018 met 4,15 procent, in Amsterdam is de daling 1,58 procent. “Het beleid in de bijstand moet gericht zijn op activering en leiden tot ten minste vrijwilligerswerk, maar beter nog tot betaald werk.”
Niet alleen een vis, ook een hengel
Martens ergert zich eraan dat mensen in de bijstand via tal van regelingen wel ‘een zak geld’ krijgen maar verder aan hun lot worden overgelaten. Ze geeft als voorbeeld gratis bioscoopkaartjes. “Zonde van het geld. Besteed dat aan iets nuttigs. Op deze manier geven we mensen in de bijstand wel een vis, maar we moeten ze ook een hengel geven.” Kortom, het geld moet worden besteed aan acties om mensen weer op eigen benen te laten staan, vindt Martens.
De geboren Utrechtse woont tien jaar in Amsterdam. Haar scriptie voor haar studie Bestuurskunde aan de Hogeschool van Amsterdam ging over armoede in Amsterdam. Claire Martens komt uit een familie van ondernemers. “Ik ben de politiek ingegaan omdat ik uit ervaring weet dat er gaten zitten in ons sociaal stelsel, als het gaat om werkende armen en zelfstandigen. Vandaar mijn keuze voor de VVD.”
Zij wil zich als raadslid dan ook op ‘werkende armen’ richten. “Dat is een groep Amsterdammers die tot nu toe geen aandacht krijgt. Vooral zzp-ers en kleine ondernemers kunnen door wisselende omzet zomaar in de armoede terecht komen.” Ook wil Martens aandacht voor mensen die in een huurwoning in de vrije sector wonen en na ontslag de huur niet kunnen opbrengen. “Ook deze mensen moeten worden geholpen, net als mensen in een sociale huurwoning met betalingsachterstanden.” Op haar initiatief, als duoraadslid, gaat de gemeente ook deze werkende armen met de Vroeg Eropaf-aanpak benaderen.
De gemeente Amsterdam kent al de woonkostentoeslag. Dat is een tijdelijke tegemoetkoming om de huur of hypotheek te kunnen betalen bij plotseling daling van inkomen. De woonkostentoeslag is een vorm van bijzondere bijstand, ook voor wie geen bijstandsuitkering heeft. De gemeente verwacht wel dat de ontvanger op zoek gaat naar een betaalbare woning.
‘Veel te veel potjes’
Voor mensen in de bijstand heeft Amsterdam een trits aan armoedevoorzieningen. Daardoor ontstaan soms onbedoelde bijeffecten, oordeelt Martens. “Er zijn veel te veel potjes. De regelingen overlappen elkaar soms. Daar komt nog bij dat wie het slim aanpakt met de optelsom van deze regelingen soms op een hoger inkomen kan uitkomen dan iemand die tegen het minimumloon werkt. Dat is oneerlijk. Wie fulltime tegen het minimumloon werkt, moet netto meer loon overhouden dan iemand in de bijstand. Werk moet lonen.”
Martens wil het huidige ‘knetterlinkse’ college tegengas geven. Dat deed ze tot begin maart als duoraadslid voor de VVD en per 13 maart dus als gemeenteraadslid. Daarnaast werkt ze bij Felyx, dat elektrische scooters verhuurt. Een drukke combinatie en méér dan fulltime, zegt ze: “Als raadslid zo’n 30 uur per week en nog eens 40 uur voor Felyx.”
