De onvolmaakten speelt zich af in de toekomst en wordt verteld door het hoog intelligent algoritme Gena.
Ewoud Kieft (1977) is historicus, schrijver en muzikant. Dit jaar verscheen zijn roman De onvolmaakten, waarin hoofdpersoon Cas met problemen worstelt als liefde, vriendschap en volwassen worden. Bepaald niet ongewone thema’s in de letterkunde van 020, maar toch is er iets wat het bijzonder maakt: De onvolmaakten speelt zich af in een vrij nabije toekomst. “Als je mijn boek zorgvuldig leest, kun je het bij elkaar optellen en kom je erachter dat het rond 2060 speelt, want een aantal jaar na de crisis van 2035 is Cas nog maar twaalf.”
Niet alleen de tijd maar ook het vertelperspectief van De onvolmaakten is bijzonder. Het verhaal wordt niet verteld vanuit Cas, maar door Gena. Gena is geen mens maar een applicatie, een Artificiële Intelligentie (AI). Gena is raadgeefster, secretaresse, coach, verpleegster en datingadviseur ineen. “Ik had bij Gena de associatie met een moeder, een zorgzaam iemand die Cas door het leven probeert te leiden. Het blijkt in het verhaal dat dat dus niet helemaal lukt.”
In Kiefts voorstelling van de wereld in 2060 is technologie een uitvergroting van de mogelijkheden die we al hebben. Beeldschermen zijn uit het dagelijks leven verdwenen. In plaats ervan dragen mensen lenzen en een oortje, waarop ze beelden, informatie, games en virtuele werelden tot zich nemen. Ze navigeren in dit netwerk door met hun vingers vegende bewegingen te maken voor hun gezicht. In de jaren zestig van de eenentwintigste eeuw is dieren slachten taboe: vlees- en zuivelproducten komen uit laboratoria en kinderen uit externe, kunstbaarmoeders. “Dat vond ik een interessante gedachte, vooral omdat ik nog niet zo lang vader ben. Als ik erop terugkijk, besef ik wat voor bruut proces bevallen eigenlijk is. Ik kan me voorstellen
dat vrouwen dat in de toekomst helemaal niet meer zo normaal vinden.”
In een wereld waarin iedereen wordt gestuurd en gecoacht door AI is er een kleine groep die zich tegen deze volledige interconnectie verzet. Zij worden onvolmaakten genoemd. Cas’ leven wordt opgeschud als
hij met een van hen in contact komt. “Het was leuk om de wereld te bedenken waarin mijn boek zich afspeelt, maar ook zwaar omdat ik verder wilde met het eigenlijke verhaal: over wat er tussen Cas en Gena gebeurt. Ik moest bedenken welke kleren de personages aan hadden en wat ze aten. Ik heb veel research gedaan, artikelen gelezen over technologie en AI, maar ook video’s bekeken, zoals TED-colleges. Ik heb me steeds afgevraagd: wat kan er straks? Ik hoop dat mijn boek de verbeelding prikkelt.”
Ewoud Kieft schreef voor De onvolmaakten vier boeken, historische literaire non-fictie onder meer over de Eerste Wereldoorlog en nazisme. Hij werkt nu aan een nieuw boek. “Verhalen over Concerto, de platenzaak waar ik jaren heb gewerkt.”
Het valt nu niet mee om als kunstenaar rond te komen. “Mijn optredens als singer-songwriter en gitarist zijn weggevallen. Mijn vriendin is live-cartoonist. Veel van haar werk is weggevallen.”
Kiefts debuutroman past in in het rijtje van dystopische romans als Aldous Huxleys Brave new world (1932), George Orwells 1984 (1949) en meer recent De cirkel (2017) van Dave Eggers. “Dat is inderdaad mooi gezelschap. In Brave new world komen de kindertjes ook uit een broedmachine. De cirkel vond ik niet zo goed, want te pamfletachtig; dat menselijkheid automatisch goed is en koude, rationele technologie van grote bedrijven altijd slecht. Ik houd niet zo van het woord dystopie, want daar zit te veel een waardeoordeel in. Ik spreek liever van toekomstroman. Het beeld dat ik schets, is niet voor iedereen afschrikwekkend. Vrienden lazen in mijn boek hoe makkelijk Gena Cas aan geschikte vriendinnen koppelde en vonden dat niet bedreigend. Ze zeiden: ‘Doe mij maar zo’n Gena, heerlijk!’”
UIT: DE ONVOLMAAKTEN
Hij zuchtte en keek naar zijn schoenen.
‘Wat denk je?’
‘Ja, leuk meisje.’
‘Vrouw, zou ik zeggen. Ze is achtentwintig, gediplomeerd loodgieter met een master in neuro-engineering.
‘Ik vraag wel even of ze zin heeft om vanavond in de Yitu kennis te maken.’
‘Waarom spreek je niet fysiek met haar af? Ze stelde voor om ergens aan het strand iets te gaan drinken. Vraag of ze je in Juttersdok wil ontmoeten.”
Juttersdok… Waarom wil je me per se in die rottent hebben?’
‘Veel alternatieven zijn er niet.’
‘Genoeg hoor…’ Met een koppig gebaar wees hij naar zijn lenzen. ‘ik vraag wel of ze zin heeft om naar de Haçienda te gaan. Kan ik meteen kijken of ze een beetje van goede muziek houdt.’
‘Er zijn mensen die niet van zwartgallige gitaarbands uit de vorige eeuw houden en met wie je toch een goed gesprek kan voeren.’
Hij lachte schamper. ‘Ja… En dan moet je uiteindelijk drie dagen met ze mee naar een Chushe Yinyue-festival; nee, dank je.
Ewoud Kieft – De onvolmaakten, De Bezige Bij €23,99
