Ramadan is voor moslims een periode van bezinning en naastenliefde. Assadaaka geeft daar het hele jaar invulling aan met onder andere een eigen voedselbank. Maar oprichter Ahmed el Mesri haalt zijn inspiratie vooral uit het humanisme. Tekst: Joop Lahaise, Beeld: Ibrahim Hamad
Ramadan begon dit jaar op 16 mei en duurt tot de avond van 14 juni, een maand lang niet eten en drinken van zonsopkomst tot zonsondergang. Het is de maand van inkeer en bezinning. Belijdende moslims onthouden zich deze periode ook van geslachtsgemeenschap. Liegen, schelden en vloeken zijn tijdens de ramadan extra kwalijk. “Het is een van de zuilen van de islam”, legt Ahmed el Mesri uit. “Tijdens Ramadan kijken we extra uit naar mensen die het slecht hebben. Net als bij het Offerfeest, wanneer moslims geacht worden hun offerdier met anderen te delen, geldt dat ook voor de iftar, het breken van het vasten na zonsondergang.”
Zo kwamen op een woensdagavond in mei buurtbewoners bijeen in de ruimte van Assadaaka aan de Polderweg om er samen de iftar-maaltijd te genieten. El Mesri: “Sober, want het is niet de bedoeling dat mensen zich volvreten tijdens de iftar, nog los van het feit dat dat niet gezond is. Ramadan is bedoeld om na te denken over hoe het is om weinig te hebben.” Tijdens die buurt-iftar bespraken bewoners van Oost zaken die in de buurt spelen. El Mesri enthousiast: “Precies daarom heb ik Assadaaka 28 jaar geleden opgericht, om verbinding te zoeken en met elkaar voor veiligheid in de buurt te zorgen.”
PvdA-gemeenteraadslid Sofyan Mbarki was er die avond ook. “Hier zien ze beter wat er in de wijk speelt dan wij dat vanuit het stadhuis kunnen. Assadaaka biedt bijvoorbeeld schuldhulp en respijtzorg voor mantelzorgers en daar mogen we heel blij mee zijn.”
Oprichter Ahmed el Mesri beklemtoont dat Assadaaka geen islamitische organisatie is. “Ik zag dat hulp aan mensen categoriaal werd georganiseerd, gericht op bepaalde groepen. Daar ben ik enorm op tegen, daarmee hou je mensen in hun kring. Dat werkt averechts, je leert mensen niet op eigen benen staan, je maakt ze patiënt. Ik wilde een organisatie voor iedereen, ongeacht religie of afkomst. Iedereen is hier welkom: atheïst, moslim, christen… wat dan ook. Zo is Assadaaka ontstaan, als buurtorganisatie voor iedereen.”
Een belangrijk moment in de vorming van Assadaaka was de gruwelijke moord op Theo van Gogh, vlak bij het huidige hoofdkwartier van Assadaaka. De dader was een jeugdige, geestelijk gestoorde islamist. El Mesri: “Ik was in tien minuten ter plekke. We moesten iets doen, mensen waren in shock. We zijn een calamiteitenspreekuur gestart, voor mensen die bang waren. Daar hebben meer dan zestig mensen gebruik van gemaakt.”
Assadaaka zet zich al meer dan een kwart eeuw in voor integratie, participatie en samenhang. Dat doet ze met buurtgesprekken, ook buiten de vastenmaand. En het samen met andere organisaties herdenken van 4 mei en de massamoord op joodse Amsterdammers door de nazi’s. El Mesri: “Wij hebben veel samengewerkt met de onlangs overleden pastor Leo Nederstigt, een bijzondere, zeer geliefde man die veel voor de Indische Buurt heeft gedaan.”
Ook buurtbewoners met geldproblemen en andere zorgen zijn welkom. “Wij hebben een informele voedselbank. Dagelijks verzamelen we voedsel, brood – met dank aan bakkerij Hartog – en kleding. Mensen die het nodig hebben, kunnen op de Polderweg terecht. Wij vragen niet naar een loonstrookje of bewijs van uitkering. Dat iemand over deze drempel durft te stappen is genoeg bewijs dat hij onze hulp nodig heeft.”
‘Inspiratie haal ik vooral uit mijn humanisme’
Assadaaka helpt ook Syrische vluchtelingen. El Mesri: “We leren ze hoe het in Nederland toegaat, hoe onze samenleving in elkaar steekt.” Bijzonder aan Assadaaka is volgens Ahmed, dat mensen op hun eigen niveau worden aangesproken. “Dat kan omdat al onze vrijwilligers zelf uit de doelgroep komen; zij begrijpen waarom mensen zorg mijden. Veel mensen, zeker ook immigranten, zitten tussen wal en schip, voelen zich miskend en vernederd. Daarbij zijn ze vaak laaggeletterd en hebben moeite zich staande te houden in deze complexe samenleving.”
Waar haalt El Mesri zijn inspiratie vandaan? Uit het geloof? “Nee, uit humanisme, ook al ben ik belijdend moslim. Maar mij fascineert vooral de toekomst van de nieuwe Nederlander want ik voel mij Nederlander. En ik ben optimist, altijd hoopvol dat het goedkomt, ondanks alle nare berichten over radicalisering. Of ik zelf vast? Nee, dat laat mijn gezondheid niet toe.” Ahmed el Mesri zit al twintig jaar in een rolstoel, als gevolg van een ernstig auto-ongeluk. “Ik moest twee keer inburgeren, als immigrant én als gehandicapte”, klinkt het bijna opgewekt.
