Door Hedy d’Ancona
Het waren niet de rebelse feministen aan het eind van de zestiger jaren, noch de dames die streden voor het algemeen kiesrecht honderd jaar terug. Het waren de textielarbeidsters in New York die in 1908 in staking gingen. Zij stonden aan de wieg van de Internationale Vrouwendag. Onder de prachtige leus Brood en Rozen, gingen ze de straat op voor het verbeteren van hun ellendige arbeidsomstandigheden. Daar was moed voor nodig en het talent om zo’n massa vrouwen te mobiliseren. Kennelijk brachten ze dat op omdat ze niet langer konden en wilden leven als slavin van het Kapitalisme.
Helaas kunnen we ons maar al te goed voorstellen hoe die situatie was meer dan honderd jaar geleden in New York en op 8 maart 1917 in Sint Petersburg waar het wederom de textielarbeidsters waren die hun werk neerlegden en demonstrerend door de straten trokken. Het zijn dezelfde mensonwaardige toestanden die we nu zien in de naaiateliers in China, Bangladesh en andere landen in Z.O.Azie. Als de Internationale Vrouwendag ook bedoeld is voor internationale solidariteit, dan kunnen we op z’n minst op het labeltje kijken van ons zoveelste goedkope T-shirt en afzien van de aankoop als het in zo’n land gefabriceerd is!
In 1978, 70 jaar nadat de heldinnen in New York en 61 jaar nadat hun Russische zusters hetzelfde deden, werd door de Verenigde Naties de 8e maart erkend als Internationale Vrouwendag.
Maar de feministen in Europa hebben daar niet op gewacht. Toen ik in 1968, samen met Joke Kool–Smit de Tweede Golf uitrolde en ook de acties van Dolle Mina van start gingen, organiseerden we manifestaties op die dag om te protesteren tegen de achterstand en onderdrukking van vrouwen ook in een zogenaamd beschaafd land als het onze. In de loop van de jaren hebben we in Nederland sommige achterstanden ingehaald. Vrouwen hebben evenveel en soms meer opleiding dan mannen. Maar ze krijgen nog steeds minder betaald dan mannen. Omdat ze soms hun betaalde werk opgeven als er kinderen komen en in de meeste gevallen een deeltijdbaan nemen, zijn ze de klos als er gescheiden wordt. Veel Bijstandsvrouwen leven daardoor in armoe net zoals hun kinderen. Dat is ook te wijten aan die scheve verdeling van betaald werk. Wij eisten destijds de 5-urige werkdag voor iedereen zodat het betaalde en het onbetaalde werk eerlijker verdeeld zouden worden. Dat is nog steeds niet gelukt maar wellicht biedt de na-Corona tijd de kans om dat weer eens te heroverwegen. De 8e maart is er ook voor solidariteit met vrouwen wereldwijd. Tegen handel in vrouwen, tegen verkrachtingen die onbestraft blijven, tegen rebellenoorlogen waarin vrouwen als wapentuig worden gebruikt. De positie van vrouwen hier wordt bedreigd door populistische partijen die vrouwen terug naar het aanrecht sturen inclusief hun verworven rechten. Redenen genoeg om op 7 maart online de livestream van de Womens March in Amsterdam te volgen, denkend aan de moeders van de Internationale Vrouwendag!
Hedy d ‘Ancona is feministe en voormalig minister (PvdA)
