In Amsterdam Oost is een krokante en groene revolutie aan de gang. Overgewicht van kinderen en volwassenen wordt te lijf gegaan met havermout en broccoli. En met havermoutbroccolidadelballetjes toe!
Gezond eten. Ondanks alle goede voornemens is dat voor velen gemakkelijker gezegd dan gedaan. En misverstanden over wat al dan niet gezond is zijn er ook. Joanna Krużycka is gezondheidsbevorderaar voor stadsdeel Oost en is actief in de Indische-, de Dapper- en de Transvaalbuurt en is er duidelijk over. “Neem nou honing. Mensen denken dat dat gezonder is in de thee dan suiker, maar dat maakt helemaal niet uit! Het lichaam maakt geen onderscheid tussen suiker uit honing of suiker afkomstig uit klontjes. Voor je bloedsuiker en lichaamsgewicht doen ze precies hetzelfde.”
De cijfers zijn schokkend. “Volgens een onderzoek van Jaap Seidell, hoogleraar voedingen gezondheid aan de Vrije Universiteit eet maar 1 procent van de kinderen en 5 procent van de volwassenen voldoende groente.” Voor de goede orde: bij dergelijke onderzoeken tellen aardappels niet mee als groente. “Aardappelen bestaan vooral uit zetmeel, dus koolhydraten. Hierdoor kun je aardappelen in tegenstelling tot de meeste andere groente niet onbeperkt eten.”
Joanna Krużycka studeerde Medische Biologie en Neurowetenschappen en probeert als gezondheidsbevorderaar de bewoners van Oost bewuster te maken van wat ze eten en overgewicht tegen te gaan. “Het is lastig om als mens je dagelijkse gedrag te veranderen. Een gewoonteverandering kost gemiddeld ongeveer 66 dagen. Ik ben dus op zoek gegaan naar een makkelijk, goedkoop, overal verkrijgbaar en gezond product waarmee je een grote stap kan zetten met je gezondheid en dat is: havermout!”
De havermoutrevolutie begon op moederdag 2016 in buurthuis Archipel in de Indische buurt. “Twee buurtmoeders hebben toen een havermoutmoederdagontbijt georganiseerd. We hebben de tafels mooi gedekt met Marokkaanse versierselen. Toen zijn we lekker gaan proeven en eten. We hebben havermoutbrood gebakken, havermout in smoothies, cake en cupcakejes verwerkt en er natuurlijk pap van gemaakt.”
Dat was het begin. De havermoutrevolutie verspreidde zich via social media. De deelnemende moeders leerden ook aan familieleden en andere moeders hoe je met havermout gezonder kon koken. “Een Pakistaanse vrouw verving bij het maken van roti het ongezondere witmeel voor havermout. Een Egyptische moeder verving in haar soep de vermicelli door havermout en haar gezin vond het heerlijk!”
De havermoutrevolutie van Krużycka suddert ruim vier jaar later nog steeds door. “We hebben samen een vuurtje ontketend. Maar ik wil niet alleen dat kinderen gezonder ontbijten: de volgende stap is dat ze meer groente gaan eten.”
Bloemkool
Ze ging op zoek naar de havermout onder de groente en kwam op broccoli uit. “Dat staat in de Top 5 van de gezondste groente. Je kunt er van alles mee doen: stomen, het rauw in een salade verwerken, het in de soep doen of verwerken in een stamppot of een hartige taart. Of serveren met rijst en kip.”
Toch is er nog één ding wat nóg gezonder is: dat zijn de kiemen van broccoli, die je in de supermarkt kunt kopen, maar ook zelf kunt kweken in een bakje met watten en water. Vier jaar geleden hebben we tijdens ‘Het gezondste maal van de Transvaal’ voor de lol kettingen geregen van roosjes broccoli. Dat wisselden we voor de kleur af met een roosje bloemkool. Vooral de kinderen vonden dat geweldig. Tot mijn verbazing aten die kinderen hun kettingen daarna nog op ook! ”
In Amsterdam Oost is een krokante en groene revolutie aan de gang. Overgewicht van kinderen en volwassenen wordt te lijf gegaan met havermout en broccoli. En met havermoutbroccolidadelballetjes toe! tekst Jos Verdonk beeld Erik Veld
Havermoutbroccolidadelballetjes met kokos (koude, gezonde snack!)
Een snackje dat vaak in stadsdeel-Oost wordt gemaakt tijdens kinderkooklessen en voor feestjes en partijen Als je zin hebt in iets zoets, is dit een lekkere optie. En het vult snel!)
Benodigdheden (ongeveer 15 stuks): · 100 gram (ontpitte) dadels · 25 gram cashewnoten, ongezouten · 1,5 eetlepels cacaopoeder · 30 gram havermout · 3 eetlepels water · 2 eetlepels kokosrasp · enkele roosje broccoli · eventueel: 2 eetlepels pindakaas
Bereiding: · Ontpit de dadels. Week ze vijf minuten in met warm water. Maal/hak de noten fijn. Maal de havermout fijn. · Pureer de dadels in de blender; voeg wat water toe als ze te plakkerig zijn · Doe de havermout, noten en eventueel pindakaas in een grote kom en kneed alles goed door met je handen of met de blender; voeg eventueel wat water toe om het beter kneedbaar te maken; zorg dat het mengsel goed plakt, maar niet te vochtig is · Maak er vervolgens kleine balletjes van en rol die vervolgens door de kokosrasp · Laat de balletjes in de koelkast even een uurtje goed hard worden en daarna YUM, smullen maar!
Bewaren: In de koelkast zijn de chocodadelballetjes ongeveer een week houdbaar en in de vriezer een maand.
