De Participatiewet, die vijf jaar geleden werd ingevoerd, heeft de hoge verwachtingen niet kunnen waarmaken. Dat is de conclusie van een onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau. Voor mensen die vroeger werkzaam waren in de sociale werkvoorziening is de kans op werk afgenomen. Het beloofde beschutte werk bij overheid en bedrijven is immers nooit goed van de grond gekomen. Jonggehandicapten werken weliswaar iets vaker in tijdelijke baantjes, maar toch is hun inkomenspositie verslechterd. En tenslotte is voor de oude groep uitkeringsgerechtigden totaal niks veranderd.
En wat doet de verantwoordelijke staatssecretaris van Sociale Zaken Tamara van Ark van de VVD. Zij doet wat de VVD altijd doet. Zij geeft de werklozen de schuld. Die zitten liever thuis met hun karige uitkering, dan te kiezen voor de onzekerheid van een werkend bestaan. In het interview in de Volkskrant merkte ze verder op dat mensen het vertrouwen in zichzelf zijn kwijtgeraakt. De oplossing ziet zij in het feit dat de vrijblijvendheid eraf moet. De wet moet strenger worden. Iedereen die onder de wet valt moet een verplichte tegenprestatie leveren. Het gaat om wederkerigheid. Voor wat hoort wat. Daar zijn mensen in haar ogen blijkbaar niet van doordrongen en dat moet er dus ingeramd worden. De VVD is van haar voetstuk gevallen. De VVD ziet de burger niet meer als een verstandig wezen, maar in toenemende mate als een profiteur en zelfs fraudeur. Of schandaaltjes binnen de VVD over onkostenvergoedinkjes en wachtgeldregelinkjes tot deze ommekeer hebben geleid laat ik wijselijk in het midden. Maar zelfs uit onverwachte hoek krijgen werklozen ferme taal over zich heen gestort. Onlangs was in de tv-uitzending Hofbar Jasper van Dijk van de SP te gast. Het onderwerp was ook hier de hopeloos falende Participatiewet. Een kolfje naar zijn hand zou ik zeggen. Ik ging ervoor zitten. Maar het eerste wat hij zei was dat fraudeurs keihard aangepakt moesten worden. De rest ging verloren. Weggezappt. Tsja.
Jacques Peeters is spreekuurmedewerker
van de Bijstandsbond