“Als ik bordspelletjes speel, voel ik me in ene volwassen”, zegt de jongen van begin twintig, terwijl hij naar z’n kaarten tuurt. Z’n vrienden stemmen in: “Dan trekken we een fles wijn open en zitten we de hele avond om de tafel. Beter dan wéér naar Paradiso.”
Café de Laurierboom zit vol. Achttien spelers zijn op een maandagavond komen opdagen voor een toernooitje Machiavelli, een kaartspel uit 2000 waarbij je elke ronde een renaissance-karakter kiest met speciale krachten. Sommigen zijn helemaal uit Apeldoorn gekomen om mee te spelen.
Volgens Bas, een van de spelers, zijn er eigenlijk maar twee soorten types die afkomen op zulke avonden: gezelligheidsdieren en regeltjes-nerds die het beste willen zijn. Hijzelf past dan in de eerste categorie. “De generatie die nu rond de dertig is, is opgegroeid met spelcomputers. Sommigen zijn dat een beetje zat en willen terug naar de huiskamersfeer van samen bordspelletjes spelen.”
Zit je alleen thuis? Bij dit soort toernooitjes kun je makkelijk in je eentje aanschuiven, ook als je ‘niet goed’ bent in spelletjes. De sfeer is gemoedelijk en de gesprekken gaan al snel van spelregels naar zaken buiten het spel. “Hoe gaat het met de vrouwen?” “Slecht.”
Vanavond zijn er dan ook alleen maar mannen op Machiavelli afgekomen. Een van de organisatoren: “Vriendinnen komen weleens mee, die doen dan één baalspelletje en zien we niet meer terug”. Aan een tafeltje bij het raam zitten wel twee dames een ander kaartspel te spelen.
Café de Laurierboom is een van een handjevol spelcafés in Amsterdam, al zullen sommige hier die term oneerbiedig vinden, want de Laurierboom is van oudsher een schaakcafé en schaken is geen spelletje, schaken is een denksport. In een hoek van het café laten twee middelbare mannen in zwarte colbertjes zich dan ook geen seconde afleiden van de schaakcomputer.
Schaken, dammen en de ouderwetse kaartspellen als toepen en klaverjassen zijn nooit weggeweest. En dan was er nog Monopoly en Risk. Maar sinds de jaren negentig hebben nieuwe bordspellen, denk aan Kolonisten van Catan, een jongere generatie aan het spelen gekregen. Dit soort designer games zijn vaak visueel uitbundiger en experimenteren met nieuwe vormen van interactie tussen spelers, anders dan ‘jij bent aan de beurt’.
Deze verslaggever is vanavond trouwens vrij weinig aan de beurt, want hardleers: tot drie keer toe kiest hij de dief om z’n medespelers te beroven. En tot drie keer toe wordt deze preventief uitgeschakeld. De sfeer is er niet minder om, de verslaggever en de andere nieuwkomers op deze avond worden als vanzelf opgenomen in het cluppie.
Er is natuurlijk inmiddels ook een app om bordspelavondjes te vinden: Your Turn (een Nederlandse app, ondanks de naam) waarop je kan zien waar, wanneer en welk spel wordt gespeeld. Soms betaal je een inleg van een paar euro als prijzengeld voor de winnaar van de avond.
In de Laurierboom wordt kalmpjes doorgespeeld. Een van de jongens: “Volgens mij is dit het enige tijdverdrijf in Amsterdam dat nog niet is verhipt.”
Spelcafés in Amsterdam
De stad kent genoeg cafés met spellen in de kast, hier een greep:
- Café de Laurierboom, Laurierstraat 76
Organiseert grotere en kleinere speltoernooien van schaken tot poker - Café 2 Klaveren, De Clerqstraat 136
Al meer dan 20 jaar wordt er gedobbeld, kaarten gelegd en pionnen geschoven - Bosco, Eerste Constantijn Huygensstraat 7
‘Gewoon’ cafe waar je een spelletje uit de kast trekt - Café Checkpoint Charlie, Nassaukade 48
Kleurrijke boel waar je naast boeken ook spellen van de plank haalt - Friends&Foes, Van Woustraat 202 A
Spellenwinkel waar je ook spellen kunt spelen/uitproberen. Voor de meer complexe, ‘nerdy’ spellen
