Deze beweegclub voor moeders met kinderen van 0 tot 1 jaar is bedacht door moeders zelf. Zij hebben dit opgezet samen met Food4Smiles, een onderzoeksproject gericht op een gezonde start voor ieder kind tijdens de eerste duizend dagen van zijn/haar leven. Gülcan Bektas is promovenda van de afdeling Gezondheidswetenschappen aan de VU. Zij leidt het project. Ze legt uit waar de naam Food4Smiles vandaan komt. “Food staat niet letterlijk voor eten, maar voor een goede voedingsbodem om op te groeien. Dat begint al in de buik van de moeder, waar het belangrijk is dat baby’s goede voedingstoffen binnen krijgen en weinig stress ervaren. Na de bevalling komen daar nog veel factoren bij zoals bewegen, eten, slapen, en alles in de directe leefomgeving van een kind. Een goede voedingsbodem kan bijdragen aan gezonde en gelukkige kinderen, wat ook weer een glimlach op het gezicht van de familie tovert. Vandaar de smiles.”
Vanuit de wijk
Volgens Bektas is Food4Smiles een uniek project, omdat het wetenschappelijk onderzoek, praktijk en beleid met elkaar combineert. “Zo voeren we bijvoorbeeld actieonderzoek uit. Dit houdt in dat ik samen met ouders uit de buurt kijk waar zij tegenaan lopen en waaraan zij behoefte hebben. Vervolgens komen zij met ideeën om in die behoeften te voorzien en helpen met de uitvoering. Zo is ook de beweegclub Mama’s Wereld ontstaan. De moeders voelden zich vaker eenzaam, hadden soms het gevoel er alleen voor te staan en vonden dat er te weinig aandacht was vanuit de reguliere zorg voor de periode na de zwangerschap. Ook misten ze een manier om toch te kunnen sporten met hun kind. De meeste sportscholen bieden geen mogelijkheid daarvoor. Food4Smiles heeft meerdere activiteiten in Nieuw-West opgezet, zoals een ouder- en kind-ochtend, kunstprojecten en een evenement voor vaders. Mama’s Wereld wordt volgend jaar overgenomen door SEZO Maatschappelijke Dienstverlening Amsterdam . “Dan gaan zij het faciliteren maar we zouden graag zien dat dit concept ook in andere stadsdelen wordt opgezet, zoals Noord en Zuidoost.”
Herkenning
De sfeer in de beweegclub is gemoedelijk en vertrouwd. Er is een kleine groep moeders aanwezig, elk met een kindje. Ze beginnen met wat rek- en strekbewegingen en vervolgens wat conditie-oefeningen. Daarna gaan ze even zitten en wordt er gevraagd hoe het met iedereen gaat. Al gauw komen de moeders met verhalen waar ze deze week tegenaan liepen. De docenten zijn Manon Wentink en Sarah Dankers van gezondheidsstudio Femme Vital, beiden oefentherapeut Mensendieck en eveneens gezondheidswetenschappers. Maar vooral ook ervaringsdeskundigen, want ze zijn ook moeder. Tijdens de les delen ook zij hun ervaringen met de moeders tussen de oefeningen door. Dankers vertelt de moeders waarom ze iets later was: “Mijn dochtertje is ziek, dus kan niet naar de opvang en ik durfde mijn moeder niet te vragen om op een ziek kind te letten. Uiteindelijk heb ik haar wel gebracht, maar ik voel me toch opgelaten.” Alle moeders herkennen zich hierin. “Ik ben altijd degene die mensen moet vragen, terwijl ik ook een baan heb. Mijn man wil bijna nooit, want hij verdient meer, dus wil ook geen offers brengen. Vaak zijn het toch wij vrouwen die dit moeten oplossen, lekker makkelijk voor de mannen!”, bevestigt een moeder. “En als mannen een oppas regelen, hebben ze meestal geen schuldgevoel om iemand op te zadelen met hun kind. Waarom wij wel?”, vraagt een andere moeder zich af.
Kindjes erbij
Na het gesprek volgen meer lichamelijke oefeningen en ook oefeningen die de vrouwen samen met hun kindjes doen met de focus op ademhaling. Tijdens de bekkenbodemspier-oefeningen komen er ook wat verhalen naar boven over urineverlies, iets waar veel vrouwen tijdens- en na de zwangerschap last van hebben en zich voor schamen. “Ik vind vooral de gesprekken met andere moeders heel fijn, dat je samen ervaringen kunt uitwisselen en weet dat je niet de enige bent”, zegt een moeder na de les. “Het is vooral heerlijk dat ik mijn kindje kan meenemen en dat hij ook wordt betrokken. Je voelt ook geen druk om gelijk na de les je te haasten om weg te gaan. Ik kwam via mijn verloskundige bij deze club. Ik ben er echt blij mee en toevallig is donderdag mijn vrije dag, dus dat komt goed uit.” Tijdens de bijeenkomst zijn de baby’s en de peuter vrij rustig. Het 2-jarige jongetje heeft een arsenaal aan speelgoedtrucks uit het lokaal ernaast gepakt waar hij wel zoet mee is. “Oudere broertjes en zusjes kunnen opgevangen worden in het speellokaal een deur verder, maar hij wil dat nooit en is vandaag ook de enige”, zegt zijn moeder. Ze is bij de beweegclub gekomen via een poster die ze heeft gezien in de buurt. “Ik vind vooral de combinatie bewegen en gesprekken leuk. Het is zo fijn om te weten dat je niet voor alles alleen staat. Het is pas mijn derde les, maar ik sta zeker open voor nieuwe vriendschappen.”
Jezelf zijn
Docenten Wentink en Dankers geven aan dat ze zelf toevallig ook al met het idee rondliepen om iets dergelijks op te zetten met hun gezondheidsstudio. Dus toen ze via een collega bij Food4Smiles terechtkwamen, waren ze meteen enthousiast. “Wij ervaren ook dat vrouwen na hun bevalling vaak meer aandacht nodig hebben. Alles is gefocust op je kind, maar niet meer op jou. Bij het consultatiebureau (nu ouder- en kindteam-red.) is er minder tijd. Veel ouders vinden het daar ook belerend overkomen en durven niet te vertellen waarmee ze zitten. Onze ervaring is dat je in een groep met lotgenoten meer jezelf kunt zijn”, aldus Wentink. “Ook bereiken we iedereen met deze cursus, ongeacht hun portemonnee. Het is immers gratis en laagdrempelig”, vult Dankers aan. “Het leuke is ook dat er een culturele uitwisseling plaatsvindt. Doordat het een hele multiculturele groep is, geven vrouwen elkaar dingen mee vanuit hun cultuur. Zo was er laatst een moeder die een baby had met enorme last van krampjes. Een andere moeder gaf toen tips over bepaalde kruiden die ze in India gebruiken tegen krampjes en weer een andere moeder had een manier geleerd vanuit haar cultuur om over de buik te wrijven. Dat was een leuk gesprek, iedereen ging naar huis met een schat aan tips uit verschillende culturen.” Wentink: “Soms is er een taalbarrière, maar dat is geen probleem. Omdat het moederschap iets universeels is, begrijpen we elkaar bijna altijd.”
Food4Smiles is een samenwerking tussen Amsterdam Nieuw-West, de Vrije Universiteit Amsterdam, Fred Foundation en de gemeente Amsterdam (programma’s Amsterdamse Aanpak Gezond Gewicht, Gezonde en Kansrijke Start). “Het is een lokaal project met grote potentie. We halen zoveel mogelijk relevante inzichten op bij onze doelgroep in Amsterdam Nieuw-West en borgen dat hele proces wetenschappelijk”, aldus Bektas. Bron: www.food4smiles.nl – zie ook voor meer informatie.
