Armoedelector Anna Custers hoopt dat een nieuw kabinet het ingewikkelde toeslagensysteem gaat aanpakken. Toeslagen zijn voorschotten, met het risico dat je die aan het eind van het jaar moet terugbetalen. Mensen met een laag inkomen hebben vaker wisselende inkomsten, zegt Custers. Dat maakt het lastig om aan het begin van het jaar in te schatten hoe hoog de inkomsten gaan worden. Dat moet simpeler, vindt de armoedelector in De Groene Amsterdammer. ‘Je zou kunnen denken aan één toeslag of je kunt de toeslagen baseren op het inkomen van het jaar er voor, dan krijg je namelijk niet te maken met terugvorderingen’. Daar zitten ook haken en ogen aan, beseft ze, maar het is een begin.
Will Tiemeijer, bijzonder hoogleraar gedragswetenschappen aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, legt in hetzelfde nummer uit dat er meer moet veranderen aan het armoedebeleid. Het Nibud gaat er bij haar berekeningen van uit dat mensen goed met geld kunnen omgaan en dat ze ‘alle inkomensondersteuning aanvragen waarop ze recht hebben’. Maar niet iedereen voldoet aan dat ideaalbeeld, meent Tiemeijer. Lang niet iedereen begrijpt de soms ingewikkelde regels en formulieren.
Die groep heeft er meer aan als de regels eenvoudiger worden, zodat mensen minder kostbare fouten kunnen maken. Bovendien zou voorkomen moeten worden, zo betoogt de bijzonder hoogleraar, dat systemen zodanig gekoppeld zijn ‘dat een enkele misser meteen een serie van tegenslagen en steeds hogere boetes in gang zet’.
Volgens Tiemeijer kun je beter investeren in hulp en ondersteuning in de buurt en moet je niet wachten totdat mensen zichzelf melden voor inkomensondersteuning, maar kun je ze beter al eerder actief benaderen.
