AMSTERDAM – Wethouder Marjolein Moorman (PvdA) presenteerde vrijdagmiddag 5 juli haar Amsterdamse Agenda Armoede en Schulden 2019-2022. Daarin wordt de aanpak van armoede voor de komende periode beschreven. Nieuw is dat de gemeente mensen in armoede ‘meer perspectief en keuzevrijheid’ wil geven. Amsterdam gaat experimenteren met inkomensondersteuning op maat. Wie vanuit de bijstand aan het werk gaat, houdt langer recht op ondersteuning. Ouders krijgen meer keuze in het besteden van de Scholierenvergoeding.
Participatiewet
Wethouder Moorman bouwt voort op het beleid van haar voorganger Arjan Vliegenthart (SP) die stevig investeerde in armoedebestrijding, financiële ondersteuning, kansen voor kinderen, schuldenaanpak en meedoen (participatie). De Agenda verbreedt dit beleid met preventie en ‘perspectief op een beter bestaan’. Het collega zet daartoe in op een breed pakket maatregelen. Nieuw is ook de belofte van meer maatwerk in de vorm van een experiment met inkomensondersteuning op maat.
In dit experiment kan de Amsterdammer terecht bij één begeleider, op zoek gaat naar ruimte binnen de gemeentelijke regels en procedures om iemand zo gericht mogelijk te kunnen helpen, passend bij zijn of haar situatie. De begeleider kan een vrij budget inzetten wanneer er een probleem is dat iemands perspectief op een betere toekomst in de weg staat. Dit lijkt een antwoord op de praktijk dat regels mensen soms nogal eens frustreren in hun poging om hun situatie te verbeteren.
Zachte landing
De gemeente belooft ‘inkomensondersteuning op maat’, zodat mensen de hulp krijgen die hen echt verder brengt. Dat kan een opleiding zijn, maar ook een fiets of een nieuwe wasmachine. Er komt meer aandacht voor taal, digitalisering en gezondheid. Ook wil Moorman de armoedeval onder vooral werkende minima en alleenstaande ouders verzachten door minimaregelingen enige tijd door te laten lopen, als mensen een hoger inkomen krijgen, wanneer ze vanuit een uitkering naar betaald werk gaan. De heet de ‘zachte landing’.
Kinderen en jongeren
Wethouder Moorman is niet alleen verantwoordelijk voor armoedebeleid maar ook voor inburgering en onderwijs. Logisch dus de Agenda ook veel aandacht heeft voor onderwijs, vooral voor kinderen in achterstandswijken. Scholen met veel kinderen met een achterstand kunnen straks gebruik maken van een ‘familiepakket’. Dit bestaat uit de inzet van budgethulp, de Stadspas-vergoeding van de ouderbijdrage, taallessen voor ouders, een taalspreekuur en voorlichting op school aan ouders over minimaregelingen.
Vanaf 2020 is het mogelijk om een tegoed aan de Stadspas te koppelen dat bij verschillende winkels kan worden besteed, zoals kleding- en multimediawinkels. De Amsterdamse stadspas wordt daarmee een betaalmiddel. De huidige budgetten voor de PC-regeling, de Scholierenvergoeding en de Kindbonnen worden samengevoegd. Ouders krijgen meer vrijheid in het besteden van de Scholierenvergoeding. Ouders kunnen zelf beslissen of ze kleding kopen of het budget liever besteden aan bijvoorbeeld bijlessen of een laptop.
Schuldenaanpak
De Agenda Armoede en Schulden belooft intensivering van de schuldhulp en nog meer inspanning om schulden te voorkomen, via onder meer lesprogramma’s. De gemeente gaat schulden van jongeren overnemen, zodat zij met een schone lei kunnen beginnen aan hun volwassen leven.
De gemeente start een pilot waarbij een groep jongeren samen met de gemeente een plan maken om aan het werk te gaan, een opleiding te gaan volgen of een andere maatschappelijke bijdrage te leveren. De gemeente koopt vervolgens de schuldeisers af. De jongere betaalt naar draagkracht de restschuld terug aan het fonds, in geld of in natura door stage te lopen of een opleiding te volgen. Met de belangrijkste schuldeisers van jongeren maakt de gemeente bovendien afspraken over het sneller signaleren van schulden bij jongeren.