‘Adem in, adem uit’

TEKST John Jansen van Galen BEELD Willeke Duijvekam

“Eis niet te veel’’, is het motto van Els Annegarn. “Wij zeggen nooit tegen de mensen dat we met z’n allen gaan ‘sporten’, dat schept een drempel. Ook nooit dat ze ‘moeten’ bewegen, we noemen het gewoon: kom je gezellig meedoen?’’

En gezellig is het zeker, deze middag tijdens de donkere dagen voor Kerst in het Noorderpark. Er wordt veel gelachen. Een deelneemster warmt zich vast op door op en neer te springen. “Net een Duracell-konijntje,’’ vindt iemand. “Zei je nou Durex-konijntje?’’ Gelach alom.

Een twintigtal mensen is in het voormalige rosarium van het park bijeengekomen voor de wekelijkse training. “Het heeft al dagen geregend’’, weet Annegarn, “dat scheelt de helft. Normaal kan ik rekenen op 98 procent opkomst.’’ Zij is maatschappelijk werker van beroep en hardloopster van liefhebberij. In 2012, op haar 55ste, werd ze in Noord-Italië ‘per ongeluk’ in haar leeftijdscategorie wereldkampioen op de 100 kilometer: “Ik wist namelijk niet eens dat ik meedeed voor het klassement, liep dus heel ontspannen en won!’’

Terug in Amsterdam vertelde ze in de Voedselbank aan de Adelaarsweg, waar ze voor welzijnsorganisatie Doras een oefengroep Op Eigen Kracht begeleidde, van haar triomf. “En al die mensen wilden meteen ook zo’n prestatie kunnen leveren!!’ Dat werd voor haar de opmaat tot de loopgroepen in het Noorderpark. “De eerste keer hebben we het park niet eens gehaald. Ze kwamen aanzetten op Uggs en bontlaarzen, sigaret in de mondhoek.’’ Maar het was het begin van een nu tienjarig wekelijks evenement.

We gaan beginnen. De muziekbox wordt aangezet. “Hier hoef je niet hard te lopen, alleen te bewegen’’, zegt een deelnemer. Even later is hij geconcentreerd bezig met de ritmische armbewegingen die Els voordoet. “Je kunt je niet permitteren elkaar ondertussen even aan te kijken want Els geeft erg creatief les.’’ Hij heeft soms pijn in zijn schouders maar niet als hij naar het Noorderpark komt.

“Niemand valt hier uit de toon, niemand wordt uitgelachen”

De groep wordt opgesplitst. De deelnemers zijn van alle leeftijden, van diverse herkomst en uiteenlopend in mentale gezondheid. Ze kunnen kiezen voor: gewoon wandelen, wandelen met spelletjes of fiks wandelen met fikse oefeningen, dit laatste onder leiding van Mohammed, een man met een atletische gestalte, die er meteen flink de pas in zet.

“Die was 40 kilo zwaarder’’, zegt Els. “en deed alles wat God verboden heeft. Nu is hij ultraloper.’’ “Hé Mohammed’’, roept ze, “Loop je zaterdag die 160 kilometer in België nog?’’ Maar hij ziet er vanaf want met zijn mobiele telefoon heeft hij over de grens geen bereik. Zelf gaat Els wekelijks drie dagen naar België, want ze is getrouwd met een Vlaming, ook een ultraloper.

De groep rent ons voorbij. “Ze krijgen vanuit mijn netwerk allemaal gratis sportschoenen’’, wijst Els, “zodat ze in elk geval op verantwoord schoeisel lopen.’’ Het effect van die wekelijkse training is volgens haar niet te onderschatten: “Veel kunnen stoppen met hun medicatie. Hebben geen last meer van diabetes. Ze vallen af, maar misschien is het belangrijkste dat ze hier uit hun isolement komen. Uit hun huis, waar ze kampen met problemen en schulden. Ze spreken soms ook met elkaar af, los van de training. Die is mentaal minstens even belangrijk als lichamelijk.’’

Onder de Roze Tanker aan de Leeuwarderweg rennen we om de rode pilaren heen. Twee jonge voorbijgangers doen spontaan even mee en Mohammed is onverbiddelijk voor hen: “Dieper door je hurken zakken! Nog dieper!’’ “Niemand valt hier uit de toon’’, zegt Els als we over de fietsvoetbrug het Noordhollands kanaal passeren, “niemand wordt uitgelachen.’’ Tot de deelnemers hoort een jonge Surinaamse met een verstandelijke beperking die de grootste lol heeft.

Els is met haar loop- en oefengroepen gaan meedoen aan grote evenementen in de omgeving: de Van Dam-tot-Damloop, de Vondelparkloop, de 1.000 meter van het Noorderpark. “Bij de Van Dam tot Dam schreven we in voor de kinderloop, startten bij het zwembad en liepen een kilometer of drie mee. Groot succes bij het publiek. Een blinde vrouw werd toegejuicht alsof ze de koningin was! Voor de Noorderparkloop haalde ik medailles uit mijn prijzenkast, deed er plakkertjes om na afloop een echte prijsuitreiking te houden. Zoiets doet zoveel voor het zelfvertrouwen van de mensen!’’ Bedenk wel: we wandelen hier tussen achterstandswijken als Floradorp, Vogelbuurt en Bloemenbuurt, sociaal achtergebleven gebied.

Onder de paraplu van Doras (nu: Buurtteams) organiseerde Els oefengroepen met fantastische namen als Gewichtige Dames en Zware Jongens, tegen obesitas dus. Tot haar leedwezen moesten die door corona tijdelijk de vlag strijken. Maar zodra het kan, wil ze die weer opstarten, evenals de Health Battle: “Twee groepen die er onder aanvoering van een captain om strijden welke na een tijd het gezondst is. Daarvoor kun je punten halen met afvallen, maar ook door deel te nemen aan groepen als Stoppen met Roken en Mindful Bewegen. “Zo’n opzet maakt dat mensen zó ontzettend graag willen winnen!’’ En daardoor gemotiveerd zijn om gezonder te worden.

Een jongeman doet ook mee, maar iets terzijde. Hij treedt dezer dagen parttime in dienst van Gezond Noord, dat Els drie jaar geleden oprichtte om, nog altijd onder auspiciën van Doras, aan ‘bredere bevordering van een gezonde leefstijl’ te kunnen werken. Er wordt nauw samengewerkt met huisartsen voor zover die hiervoor openstaan. “Als mensen regelmatig op spreekuur komen met vage klachten en eenzaam zijn, zeggen die artsen: misschien is het beter dat u probeert af te vallen of met een leuke groep meedoet.’’ Els noemt zichzelf nu ‘welzijnswerker gezonde leefstijl’

We naderen het vroegere rosarium weer, waar de cooling-down zal plaatsvinden. “Je hoeft je hier niet eens in te schrijven,’’ zegt een deelnemer. “Iedereen kan gewoon komen en meedoen.’’ Els doet zelf ook volop mee. “Adem in, adem uit!’’ klinkt het “Duw je schouders naar beneden!’’ En dan: “Hoog, Sammy, kijk omhoog!’’ Iedereen gooit het hoofd in de nek en kijkt naar de hemel die al bijna donker is. Gejuich en gejoel besluiten de bijeenkomst.

Of nee, wacht even: er moet nog een nieuwe medewerker van Gezond Noord, de achtste parttimer alweer die er in dienst is, hartelijk worden welkom geheten. En er wordt een uitstapje aangekondigd naar een ‘mooie musical’ in de Stadsschouwburg. Bovendien kan iedereen volgende week aan de Wingerdweg een Kerstpakket afhalen! Grote tas meebrengen?’’, vraagt iemand. De inhoud, zegt Els, is ‘door een bedrijf geschonken’, dus ze kan niet garanderen dat die ‘100 % gezond’ is.

Nou, dan maar weer samen flink bewegen!

advertentie Regenboog Groep