De Uitvoeringsstrategie Volkstuinen van wethouder Marieke van Doorninck is bij Amsterdamse volkstuinders ingeslagen als een bom. Gisteravond mochten belanghebbenden inspreken bij de digitale raadscommissie ruimtelijke ordening. Het werd een lange zit.
De insprekers zaten thuis achter hun eigen pc. Zij kregen een seintje zodra ze de camera en microfoon mochten aanzetten. Dat zorgde soms voor technisch oponthoud maar voorzitter Zeeger Ernsting bleef geduldig en bedankte elke spreker vriendelijk.
Hij hield de vaart erin en gaf elke inspreker twee minuten spreektijd. Kort na 19.30 uur trapte de eerste inspreker af en nummer 132 op de lijst deed vlak voor middernacht zijn woordje. Dat was oud-raadslid en oud-wethouder Roel Walraven die tussen 1966 en 1986 namens de CPN actief was op het stadhuis.
Walraven memoreerde het begin van de jaren ’70 toen de oprukkende stad de volkstuinparken bedreigde. “Maar toen zocht de raad naar oplossingen. Nu wordt de volkstuinen de rug toegekeerd.’’ In de Nota Walraven is destijds een permanentverklaring afgesproken voor de volkstuinparken; als een park moet verdwijnen voor woningbouw, is de gemeente verplicht een nieuwe plek te zoeken. Walraven vatte als laatste inspreker eigenlijk samen wat alle sprekers voor hem in eigen woorden de wethouder verweten: “Dit plan tast de autonomie aan van volkstuinverenigingen. Het pakt grond af, breekt de verenigingsstructuur af en als dank krijgen de volkstuinders een huurverhoging.’’ Hij vreest dat volkstuinen het domein worden van de gegoede burgerij. ‘’Wat is er nog links aan een politiek die de rijken bevoordeelt?’’
Walraven stelt de raadsleden een vraag die door veel volkstuinders wordt gevoeld die trots zijn op hun groene oases die zij gratis onderhouden: “Wat is er mis met een lage huur?’’
Pijnpunten
De inspraakavond stond gepland tot 22:00 uur maar liep door de vele insprekers uit. Na 23:00 uur haakten ook veel mensen af. De emoties waren de hele avond door het scherm voelbaar. Veel insprekers verweten de gemeente dat er een plan is gemaakt door mensen die nog nooit op een volkstuinpark zijn geweest. Ook ontbreekt de financiële onderbouwing. Alle pijnpunten kwamen tijdens de inspraakavond aan de orde:
Gentrificatie
- De huurverhoging van bijna 500 procent die een gemiddelde volkstuinder per jaar meer dan 600 euro extra gaat kosten. De korting van 50 procent voor minima die de wethouder als compensatie voorstelt, maar die moet worden opgebracht door middeninkomens op het tuinpark. Een man: “Op de tuin zijn wij allemaal gelijk. Een dergelijke compensatieregeling is geen taak voor een tuinparkbestuur.’’ Een vrouw: “Inkomen wordt een factor. Dat zorgt voor onderlinge spanningen. En wie moet dat regelen?’’ Een andere vrouw: “Bewandel de weg van toeslagen en belast er geen andere tuinders mee.’’ Een spreker: “Volkstuinen hebben al opbrengsten. Kostprijs dekkende huur leidt niet tot extra inkomsten, staat in uw eigen coalitieakkoord. Wij onderhouden gratis het groene cultureel erfgoed en worden nu gestraft.’’ Een spreekster: “Wij willen geen inkomenspolitiek op het tuinpark. Op de tuin is iedereen gelijk.’’ Een ander: ‘’Ik wil geen beroep doen op de liefdadigheid van andere leden.’’ Weer een ander: “De gemeente gaat gentrificatie nu ook toepassen op de tuinparken. De middengroepen hebben al hoge woonlasten, zij kunnen dit niet dragen.’’
- Het voornemen van de wethouder om doorgaande fietspaden aan te leggen dwars door sommige tuinparken, verhard en verlicht, en 24 uur per dag bereikbaar. Een man: ‘’Je helpt de ecologische hoofdstructuur om zeep.’’ Een vrouw: ‘’Wij leggen schelpenpaadjes aan en de gemeente asfalt.’’ Een vader: ‘’Mijn kinderen kunnen nu overal veilig spelen. Moet ik ze straks vanaf het tuinhek begeleiden?’’
- De aanleg van riolering die voor een deel door de huurverhoging betaald zou moeten worden. Een vrouw: “Op ons park hebben wij op eigen kosten al riolering aangelegd.’’ Een man: “De aanleg van riolering moet betaald worden uit de pot rioolrecht. Niet door onze huur.’’
Natuur
- Wat veel pijn deed aan de tuindersharten is het plan om 20 procent van de grond openbaar toegankelijk te maken zoals de stadsparken, onderhouden door de gemeente. Vrijwel alle parken zijn ecologische paradijsjes geworden dankzij de duizenden werkuren van de leden zelf. Iets was de gemeentelijke plantsoenendienst nooit kan evenaren, aldus vele insprekers die er het nut niet van inzien.
Een vrouw: ‘’Als het beheer van de openbare delen niet meer door ons wordt gedaan, haal je het hart uit de vereniging. Dan voelt het niet meer als ons park. Wie bedien je daarmee?’’ Een ander: ‘’De gemeente is nu verantwoordelijk voor onderhoud en beheer buiten de hekken. Daar zien we de Japanse duizendknoop en lachgasballonnen. Binnen de hekken is het schoon, groen en veilig om te wandelen.’’ Een spreker: ‘’Op ons park broedt de ijsvogel. Het is hier rustig, juist omdat de gemeente er niets te zeggen heeft. Dieren hebben ook rust nodig, wilt u deze rijkdom kapot maken?’’ Een spreekster concludeert: ‘’Er klopt niets van dit plan, dat laat deze avond wel zien. De wethouder doet alsof volkstuinparken los staan van de stad. Maar wij zijn stadsgenoten die dit mogelijk maken.’’
Ook Ruud Grondel, oud-wethouder van Amsterdam en Diemen voor Groen Links, sprak twee minuten. Hij is thans voorzitter van de Algemene Vereniging van Volkstuinders Nederland (AVVN). Grondel ziet een sterk toegenomen belangstelling voor volkstuinen. “Er staan in Amsterdam meer dan 5000 mensen op de wachtlijst terwijl er 6000 volkstuinen zijn. Het is merkwaardig dat de gemeente geen nieuwe volkstuinparken aanlegt.’’
