‘De corona-crisis heeft grote sociale gevolgen voor jongeren, ZZP-ers en flexwerkers’, aldus de conclusie van een breed samengestelde landelijke werkgroep onder leiding van burgemeester Halsema.
Het eindverslag van de Tijdelijke Werkgroep Sociale Impact van het Coronavirus sluit goed aan bij eerdere alarmerende berichten over de gevolgen van de huidige crisis: ‘De corona-crisis leidt tot meer sociale problemen in Nederland.’ Een breed samengestelde landelijke werkgroep onder leiding van burgemeester Halsema had maar een paar weken nodig om een eindverslag op te stellen over de gevolgen van de corona-crisis op sociaal gebied voor Nederland. Het verslag zegt dat de gevolgen van de crisis groot zijn voor iedereen in Nederland. ‘Naast de medische en economische gevolgen zijn er zorgen over de sociale gevolgen. Groepen die het al moeilijk hadden worden hard geraakt: de half miljoen arme gezinnen, slachtoffers van huiselijk geweld, dak- en thuislozen, laag geletterden, mensen met een arbeidsbeperking of met GGZ-problematiek. Daarnaast ontstaan nu snel nieuwe kwetsbare groepen, zoals zzp’ers, flexwerkers en afgestudeerde jongeren van het MBO, HBO of de universiteit.’
Multi probleem-gezinnen
Door de crisis ontstaat een grote, zeer diverse groep nieuwe kwetsbaren met financiële problemen. ‘Vroegtijdig ingrijpen voorkomt stapeling van sociale en financiële problematiek’, aldus de werkgroep. Twee kwetsbare groepen wil de werkgroep in het bijzonder uitlichten, ‘want deze groepen worden niet alleen hard geraakt maar zijn ook sterk afhankelijk van lokale hulpstructuren’. Het gaat om multi probleem-gezinnen en dak- en thuislozen.
Bij gezinnen gaat het vooral om alleenstaande ouders, gezinnen onder de armoedegrens en met weinig bestaanszekerheid, gezinnen met te weinig binnen- en buitenruimte, ouders met verstandelijke beperkingen (die de situatie vaak niet goed begrijpen), ouders met psychiatrische problemen en ouders die de Nederlandse taal niet machtig zijn.
Een tweede groep zijn de dak- en thuislozen. In 2018 telde Nederland bijna 40.000 daklozen, een ruime verdubbeling ten opzichte van tien jaar eerder. Van de daklozen in 2018 waren er 12,6 duizend (bijna eenderde) tussen de 18 en 30 jaar, ruim drie keer zoveel als in 2009. Voor zover bekend zijn er onder daklozen in Nederland nog weinig besmettingen met het corona-virus vastgesteld. De meeste daklozen zijn qua gezondheid echter kwetsbaar en in de bestaande daklozenopvang is het lastig 1,5 meter afstand te organiseren.
Tijdelijke Werkgroep
Deelnemers aan de Tijdelijke Werkgroep Sociale Impact van het Coronavirus zijn: voorzitter Femke Halsema (Burgemeester Amsterdam), Paul Depla (burgemeester Breda, voorzitter G40), Leonard Geluk (directeur VNG), Kim Putters (directeur SCP), Hans Boutellier (Verwey – Jonker Instituut, bijzonder hoogleraar VU) en Micha de Winter (emeritus hoogleraar Universiteit van Utrecht). Bij de besprekingen waren ook de ministers Grapperhaus en Koolmees aanwezig.
