Tekst Jos Verdonk | Beeld Sandra Hoogeboom
Jeroen Pen (1987) schreef De meest besproken man van Nederland, een vermakelijke roman over het Gooise matras, de mediawereld en de stille strijd tussen ambitieuze millennials – de generatie die geboren is in de jaren tachtig en negentig – en gezapige vijftigers en zestigers op de werkvloer.
“Ik heb altijd geschreven, van kind af aan. Schrijven was voor mij manisch woorden geven aan wat er om me heen gebeurde. Daar heb ik deels mijn werk van gemaakt, eerst als journalist en webredacteur. Maar daarvan raakte ik gefrustreerd. Toen dacht ik: nu ga ik gewoon een boek schrijven. Mensen om mij heen zeiden tegen mij dat ik dat gewoon moest doen!”
De meest besproken man van Nederland is het relaas van Otto Spanjer, die als webredacteur bij de ‘Katholieke Televisie Omroep’ (KTO) aan de slag gaat. Hij werkt zich razendsnel op, maar wordt dan gestuit door een oudere generatie met vaste contracten en vastgeroeste opvattingen. “Iedereen denkt dat Otto en ik op elkaar lijken, maar Otto is een ander iemand. Hij heeft andere ouders, is op een andere plek geboren en heeft andere carrièreplannen. Zijn liefdesleven is ook anders. Hij komt terecht op een plek die we maar Hilversum zullen noemen, een plek met veel geld, macht en aandacht. En ook veel drank ja! Otto is zo’n type dat een beetje woke probeert te zijn, maar het lukt hem niet zo erg. Daar worstelen veel mensen mee.”
De belevenissen van Otto zijn losjes gebaseerd op de ervaringen van Jeroen Pen in dienst van KRO-NCRV. “Daar had ik een raar online clubje gecreëerd dat Brandpunt+ heette en dat niets te maken had met het tv-programma Brandpunt. Met de televisieversie ging het niet goed. Ik kreeg te horen dat de jonkies het voortouw moesten nemen, want anders was het klaar. Ik kreeg zeggenschap over vijftigers en zestigers die niet op mij zaten te wachten en er een totaal potje van maakten, maar wel drie keer zoveel verdienden als ik. Mijn leeftijdgenoten moesten er steeds uit, want die zaten met tijdelijke contracten. Het liep vervelend af: ik was er nog wel, maar ik kwam op een punt dat ik niemand meer vertrouwde. Dat heeft mij veel pijn gedaan. ”
De meest besproken man van Nederland laat zich lezen als een pamflet dat vraagtekens zet bij het functioneren van de Nederlandse Publieke Omroep. “Ik houd nog steeds erg van NPO en ik denk dat het de taak van NPO is om een beetje bestendige burgers te kweken door ze met inhoud te confronteren. Daarom zou men meer moeten investeren, maar aan de andere kant kun je hele afdelingen zo opheffen. Bezuinigingen treffen steevast de televisieprogramma’s zelf, maar nooit de lullige marketing- en innovatieafdelingen met soms wel vijfendertig of vijftig man en talloze middle managers die vooral zichzelf in stand houden. In mijn tijd werd iemand die eindverantwoordelijk was voor een zeker televisieprogramma dat werd geschrapt daarna als beloning hoofdredacteur, inclusief salarisverhoging. Dat soort beslissingen gebeuren echt bij omroepen: het getuigt van een grote leegte.”
Inmiddels is het twee jaar geleden dat Jeroen Pen wegging bij de omroep. “Tijdens mijn laatste maand bij KRO-NCRV begon ik aan mijn boek. Ik wilde een roman schrijven over iemand met een bullshitbaan. Nee, ik durfde er niet tijdens kantooruren aan te werken, al had ik niet zoveel meer om handen. Ik vond het grappig en leuk om te doen, maar dacht ook: gooi ik nou niet mijn eigen glazen in? Was het niet een soort bom, maar dan een bom op mezelf?”
Na een korte periode bij Het Parool is Jeroen Pen nu copywriter bij een Amsterdams cultuurcentrum. “Waarom mensen mijn boek moeten lezen? Nou, niemand moet natuurlijk iets maar mijn roman gaat over de flexibilisering van de arbeidsmarkt. Dat klinkt verschrikkelijk saai en dom, maar ik heb dat saaie, taaie onderwerp teruggebracht tot iets grappigs. Op de website Goodreads kreeg ik dit jaar van alle debutanten de hoogste waardering. Tijdens het schrijven zat ik soms enorm te lachen!”
Ajaxfan Jeroen zorgt samen met zijn vriendin Noor Spanjer voor zijn dochter Jari van ruim een jaar. “Zij is ook auteur en is nu aan de beurt om een roman te schrijven. In mijn hoofd ben ik al aan een tweede boek bezig. Als ik met vrienden ben, heb ik een zekere scherpte, die je zou kunnen interpreteren als gemeen, maar ik wil dat mijn volgende roman een warm liefdesverhaal wordt.”
UIT: DE MEEST BESPROKEN MAN VAN NEDERLAND
Lex Franciscus grabbelt wat in de binnenzak van zijn jasje en haalt dan een opgevouwen papiertje tevoorschijn ter grootte van een blarenpleister. HIj houdt het triomfantelijk tussen zijn nog ongewassen duim en wijsvinger en zegt: De beste kwaliteit van Hilversum en omstreken. Neem ruim, er is genoeg voor iedereen.
Cas rolt met zijn ogen. Anton heeft zijn gebruikelijke sloomheid van zich afgeschud en komt aangesneld met een fietssleutel. Het pakje gaat open, hij port en schraapt er wat in, en beweegt de sleutel zo zorgvuldig mogelijk naar zijn gezicht.
Dan de vraag: of ik ook wil.
Ik aarzel. Ik ben niet preuts of zo, heb heus weleens drugs gebruikt, maar altijd xtc of mdma. Bovendien staat de hoofdredacteur naast me, al weet hij zijn afkeer, als die er al is, verdomd goed te verbergen, en kijkt schaapachtig toe.
Wees een vent en neem een snuifje, gebiedt Lex Franciscus.
Waarom eigenlijk niet? Ik heb niets te vrezen.
Jeroen Pen – De meest besproken man van Nederland Uitgeverij Pluim – €21,99
